Deze roman verdient een happy ending
Je eerste liefde verliezen. We hebben het allemaal meegemaakt, of niet natuurlijk, of we zijn nog bij onze eerste liefde. Desalniettemin, als je ooit verlaten bent of hebt, dan zul je je wellicht herinneren hoe jij dit verwerkte.
Tijdens zijn relatie met Judith voelt Julian opeens dat zij toch niet de ware is. Hij doet er alles aan om Judith het leven zuur te maken in de hoop dat zij de relatie verbreekt, want hij durft het niet. Het lukt. Het hoge woord komt van Judiths lippen. De relatie is uit. Julian verbaast zich vervolgens over hoe lastig de scheiding is. Schijnbaar onverwacht wordt hij overvallen door angst en onzekerheid over de toekomst. Dan krijgt hij de kans om een zomer voor een dwergnijlpaard te zorgen. Julian grijpt de kans met beide handen aan. Een zomer waarin veel gevoelens de revue passeren, begint.
Zelfportret met nijlpaard is de derde roman van van Arno Geiger (1968) die in het Nederlands is vertaald. In 2006 verscheen Met ons gaat het goed en in 2012 De oude koning in zijn rijk. Zelfportret met nijlpaard is qua thematiek makkelijk te plaatsen tussen de reguliere coming-of-age-romans. Een adolescent staat er opeens alleen voor en probeert zich te positioneren in een lastige wereld. Het toegevoegde dwergnijlpaard en de aparte relatie tussen Aiko en de stervende Professor Beham geven de roman, die anders qua thema wel heel doorsnee ‘coming-of-age’ zou zijn, een verfrissend tintje.
Houd jij van treffende beschrijvingen van gevoelens en gedachten in een roman, dan ben je bij Zelfportret met nijlpaard aan het juiste adres. Geiger schetst een realistisch beeld van rouw en adolescentie. Julian begint bijvoorbeeld een affaire met Aiko, maar dit houdt niet in dat zijn herinneringen aan Judith opeens zijn uitgewist. Ook noemt hij zijn huisgenote Nicki regelmatig bij de verkeerde naam:
"Ik schaamde me elke keer. Het leek me een vorm van intermitterende waanzin, of een aanval van het syndroom van Gilles de la Tourette, of een boze vloek. De naam viel zonder dat ik eraan gedacht had, niets aan te doen. Het was beangstigend dat Judiths naam zich zo diep in mij genesteld had dat ik zelfs mijn moeder, die ik over het dwergnijlpaard had verteld, zo aansprak!"
Zo nu en dan ligt er tragikomedie in de beschrijvingen van de zeer serieuze Julian besloten.
Dan, ongeveer na twee derde van de roman, begint de zwaarmoedige toon te veel de overhand te krijgen. Het einde van de zomer komt steeds dichterbij en Julian weet niet wat hem te wachten staat. Geiger lijkt de twijfel en onzekerheid van Julian te willen benadrukken in zijn stijl, maar slaat hierin door. De zinnen worden passiever en fragmenten over ellende in de wereld volgen elkaar in hoog tempo op. Ja, deze ernstige toon past goed bij de gemoedstoestand van Julian, die niet weet wat er gaat gebeuren wanneer de zomer voorbij is, maar er is nu geen tegenwicht meer. De ellende van Julian ligt er wel erg dik bovenop. Ook wisselt Geiger vaak zonder reden van stijl, al beheerst hij die stijlen wel allemaal:
"Het eentonige landschap vervloeit aan de randen, sluit de groep in. De figuren gaan een glooiende heuvel op over een onverharde weg. De rij strekt zich langgerekt uit over de lege vlakte, je ziet geen huis, geen boom, geen struik, alleen vlak, gelig gras."
Het wordt onduidelijk waarom Geiger al deze stijlen combineert en de roman wordt wat vermoeiend om door te komen.
In Zelfportret met nijlpaard worden, net zoals in Geigers andere romans, verrassende elementen gecombineerd, maar misschien net iets te veel. Julian was een happy ending gegund.
Reageer op deze recensie