Zweverig, ingewikkeld en géén YA!

Ooit weleens terug in de tijd willen gaan om datgene recht te zetten waar je zoveel spijt van hebt? De oudere vrouw Ludwina, die in coma ligt, krijgt hier de kans voor. Ze reist mentaal af naar Vietnam tijdens de oorlog, waar haar geliefde Vince naartoe moest omdat ze er destijds niet alles aan had gedaan om hem in Nederland te houden. Ongewild sleurt ze het jonge meisje Hasse mee in haar verleden, dat zelf al genoeg problemen heeft. Toch raakt zij in het bittere liefdesleven van Ludwina verzeild, en plotseling staan beide levens op het spel.  

De achterflap van Op liefde en dood roept behoorlijk wat vragen op. Terugreizen in de tijd? Iemand terughalen uit een oorlog die allang afgelopen is? Een meisje dat verstrikt raakt in het verleden van iemand anders? Ja, het maakt je nieuwsgierig, maar ergens gaan de alarmbellen al rinkelen: dit wordt geen gemakkelijk boek.  

En dat blijkt het ook absoluut niet te zijn. Een verhaal over een verloren liefde tijdens de Vietnamoorlog? Dat kan een prachtig boek opleveren. Helaas heeft de auteur ervoor gekozen om het één groot zweverig geheel te maken. Ergens in het midden van het boek raak je als lezer de draad kwijt. Iedere nacht opnieuw het verleden van een vreemde vrouw beleven is nogal apart. Vooral als je als toeschouwer ook nog eens in dat verleden kan springen, zodat de rest van de wereld je kwijt is. Wat? Tijdreizen is lastig te beschrijven, en als je daar de mist in gaat – wat hier het geval is – dan ben je de lezer al heel snel kwijt.  

Als je de lezer al niet kwijtraakt door het verhaal, dan gebeurt het wel door de schrijfstijl. De zinnen zijn ellenlang en de gebruikte vergelijkingen zijn ietwat vergezocht. ‘In haar ogen, die de kleur hadden van een herfstbos, schudde november aan de bomen.’ Misschien leuk voor in een poëzieboekje, maar absoluut niet geschikt voor een young adult-roman.  

Over young adult gesproken, wat doet dit boek in deze categorie? Hoewel er beweerd wordt dat de meeste personages pas rond de 17 zijn, komen ze over alsof ze al bijna achter de geraniums zullen zitten. En die zweverige zinnen in combinatie met dat ingewikkelde verhaal maken het er niet beter op. Geschikt voor jongeren van 14 jaar? Dacht het niet. Zelfs iemand van 21 heeft er moeite mee.    

Om nog eens een duit in het zakje te doen, is er ook iets misgegaan bij de personages. Ten eerste worden ze niet goed geïntroduceerd. Ze zijn er plotseling en je moet zelf maar raden welke rol ze in het verhaal spelen. Totdat, ergens zo’n dertig bladzijden verder, beschreven wordt wat ze er in godsnaam doen. Fijn.  

Ten tweede vindt de schrijver het belangrijk om ieder personage van een aantal karaktertrekken te voorzien. Het is alsof Oprah in de zaal staat: ‘Jij krijgt een karaktertrek, en jij krijgt een karaktertrek, iedereen krijgt een karaktertrek!’ Aan het eind van het boek weet je zelfs dat de caissière in de supermarkt haar haren graag föhnt. Nee, geen grapje.    Een boek dat absoluut niet thuishoort op de plank van young adult. Op geen enkele plank, eigenlijk.