Genieten van nieuwste Mo Hayder

Je hoeft Mo Hayders vorige thriller niet gelezen te hebben om voluit van haar nieuwste te kunnen genieten, maar het helpt wel. Want in zekere zin is dat nieuwe boek, dat de titel Huid draagt, een vervolg op het vorig jaar verschenen Ritueel. Zwarte magie is daarin een prominent thema.
Binnen de Afrikaanse gemeenschap in Bristol is een illegaal handeltje in lichaamsdelen opgezet. Die zouden gebruikt kunnen worden om bepaalde medische en spirituele problemen te behandelen. Een hoofd bijvoorbeeld zou een fortuin opbrengen; mits van de romp gescheiden terwijl het slachtoffer in kwestie nog leefde. ‘Operatie Noorwegen’, zoals de codenaam van deze zaak luidde, werd afgebroken voordat het hoofd verkocht kon worden en de politie had twee mensen gearresteerd. Eind goed, al goed. Maar enkele weken later is Jack Caffery, Hayders seriespeurder, er nog steeds van overtuigd dat er nog een derde persoon bij het handeltje betrokken was. En die man, een pygmee-achtig type met een lengte van hooguit één meter vijftig, duikt in Huid opnieuw op.
Hoewel er meer doden betreurd worden, gaat het in deze nieuwste Jack Caffery toch vooral om de moord op twee vrouwen: voetbalvrouw Misty Kitson en ene Lucy Mahoney. Kitson verdwijnt op een dag spoorloos, Mahoneys lichaam wordt ergens achteraf bij een spoorlijn gevonden. Ondanks intensief speurwerk zal Kitson uiteindelijk niet gevonden worden; dat wil zeggen: niet door de afdeling Zware Misdrijven van de recherche in Bristol. Maar politieduiker Flea Marley, die in Ritueel voor het eerst acte de présence gaf, heeft het er maar druk mee. Want Misty blijkt te zijn overreden door haar broer Thom, die het lijk in opperste verwarring in de kofferbak van zijn auto meegenomen heeft naar huis. Flea’s huis welteverstaan. En wat moet je dan, als je je broer voor een hoop ellende wilt behoeden. De details zal ik u besparen, maar het wordt al met al een onsmakelijke bedoening.
Voor Mahoneys dood heeft de politie aanvankelijk veel minder belangstelling. Niet alleen omdat zij geen publiciteit-genererende voetbalvrouw is, maar omdat alles op zelfmoord wijst. Alleen Caffery is daar niet van overtuigd en naarmate het verhaal vordert, lijkt hij steeds meer gelijk te krijgen. Wat er precies met Lucy Mahoney gebeurd is, weet hij niet; wel waar hij het antwoord op die vraag moet zoeken: in Farleigh Park Hall, de kliniek waar ene George Gerber duurbetaalde schoonheidsoperaties uitvoert. Eigengereid als hij is, gaat hij, zonder dat aan zijn collega’s of superieuren te melden, op onderzoek uit en dat wordt hem bijna fataal.
Wanneer je als auteur sterk debuteert, is het bijna onvermijdelijk dat alles wat je vervolgens schrijft, met die veelgeroemde eersteling vergeleken wordt. Dat lot is ook Mo Hayder beschoren. Haar eerste twee thrillers, Vogelman en De behandeling, worden algemeen tot de top van het genre gerekend. Haar derde boek, Tokio, kon er nog mee door, maar daarna ging het mis; Duivelswerk was een regelrechte mislukking en kreeg terecht veel minder waardering dan zij gewend was. Hayder besloot daarop Jack Caffery, van wie zij in Tokio afscheid had genomen, weer onder de wapenen te roepen, en dat bleek een verstandige keus, want met Ritueel benaderde zij weer het niveau van haar ‘oude’ werk.
Dat kan ook gezegd worden van Huid; niet minder, maar ook niet meer. Het verhaal is boeiend, spannend ook vaak, maar de ‘tweede dimensie’, de persoonlijke tragiek van Jack Caffery en Flea Marley, wordt minder indringend verbeeld dan in Ritueel. De rol van de Wandelaar, een gewezen moordenaar die altijd in de buurt van Jack Caffery rondzwerft, komt mede daardoor veel minder uit de verf. De Wandelaar is een soort spiegelfiguur; iemand die Caffery laat zien dat hij zijn leven vergooit door te lang aan het verleden vast te houden. In Ritueel zijn de emotionele problemen waarmee Caffery worstelt, als het ware op iedere bladzijde voelbaar; dat is nu helaas niet het geval. Het Wandelaar-thema lijkt er een beetje aan de haren bijgesleept te zijn.
Moeite had ik ook met de manier waarop Hayder de belangrijkste verhaaldraden afhecht. Zij gebruikt daarbij naar mijn smaak teveel kunstgrepen en dat komt wat ongeloofwaardig over. Maar dat laat onverlet dat ook deze nieuwe Hayder-thriller weer de nodige uren puur genieten oplevert en daarop moet je een misdaadroman toch allereerst beoordelen.