Boeiend verhaal

maar de personages beklijven niet,In de vroege ochtend van de herfst van het jaar 2005 ontdekt een paddenstoelenzoeker in de bossen van Toscane het dode lichaam van een vrouw. Zij is vreselijk toegetakeld. Het blijkt Sarah, de vrouw van de plaatselijke trattoria-eigenaar Romano, te zijn. Haar hond is op dezelfde gruwelijke wijze om het leven gebracht. In plaats van alarm te slaan, neemt de man het merkwaardige besluit er stilletjes vandoor te gaan. Niemand mag weten dat hij het lijk ontdekt heeft.
Met deze gruwelijke en tegelijk bevreemdende scène begint de roman Huis van stilte van de Duitse schrijfster Sabine Thiesler. Het blijkt een perfecte introductie van de belangrijkste thema’s in het verhaal te zijn. Natuurlijk gaat het er uiteindelijk om wie de moord gepleegd heeft, maar minstens zo intrigerend is de vraag wat Sarah zo moederziel alleen in het verlaten huis deed. En waarom wilde Marcello, de paddenstoelenzoeker, per sé niet met de plaats des onheils in verband gebracht worden?
Sarah is twintig jaar geleden met Romano en haar kleine, hoogbegaafde dochter Elsa van Berlijn naar Toscane gevlucht om te ontkomen aan haar ex, de geniale maar onberekenbare en gewelddadige componist Franky. Aanvankelijk lukt het haar in Italië een nieuw leven op te bouwen, totdat hun zoon Edi bijna verdrinkt en als gevolg daarvan verstandelijk gehandicapt raakt. Zijn lichaam groeit in de loop der jaren door, maar zijn geest wordt nooit ouder dan vijf. Edi is een zorgenkind geworden. Sarah slaagt er niet in haar lot het hoofd te bieden en begint overspelige relaties met verschillende mannen; onder andere met Marcello. De meeste zijn van korte duur, want het gaat Sara meer om verdoving dan om de relaties zelf. Lange tijd lijkt zij haar dubbelleven zonder veel moeite geheim te kunnen houden, maar als Franky op een dag weer voor haar staat, begint daar rap verandering in te komen. De kruik gaat zo lang te water tot ze barst; in dit geval met onverwacht gewelddadige gevolgen.
Zo rechtlijnig als deze samenvatting is het verhaal in werkelijkheid niet. De verteller sleurt zijn lezers als het ware mee door de tijd: van 2005 naar 1987 en vandaar verder terug, naar het jaar waarin Sarah Franky voor het eerst ontmoet. En dat gaat maar door, heen en weer, totdat de hele voorgeschiedenis uit de doeken is gedaan. En die blijkt bepaald niet tot de categorie doorsnee-biografieën te behoren.
De relatie tussen Sarah en Franky begon al verkeerd: tijdens een zomervakantie pakte zij hem namelijk van haar vriendin af. Al snel ontpopte hij zich als een getourmenteerd artiest, wiens buien sterk bepaald werden door zijn muzikale successen. De ene dag romantisch en lief, de andere luimig en steeds vaker ongeremd; zijn handen begonnen akelig los te zitten. Uiteindelijk ontvluchtte Sarah met hun baby het huis en vond onderdak bij Romano, die in dezelfde flat woonde. In Italië was het leven haar aanvankelijk beter gezind, tot dat moment van onachtzaamheid waarop Edi bijna verdronk. Sarah voelde zich schuldig en dat gevoel werd sterker naarmate de gevolgen van het ongeluk duidelijker werden. Opnieuw is geluk voor haar van korte duur en ook nu probeert zij haar ellende te ontvluchten, maar deze keer lukt dat veel minder goed; haar leven wordt een regelrechte puinhoop. Ze verleidt de minnaar van haar dochter, Elsa wordt zwanger van haar eigen vader en Edi ontwikkelt een wel heel bijzondere band met het hiernamaals.
Het zal duidelijk zijn dat Huis van stilte bepaald niet saai is. Ik heb me onder het lezen meer dan eens afgevraagd: hoe krijg je het allemaal verzonnen! Maar de vele verwikkelingen maken het nog geen sterk verhaal, laat staan de ‘beklemmend spannende roman’ die de tekst op de achterflap belooft. Thiesler heeft namelijk een verkeerde perspectiefkeus gemaakt. Het verhaal wordt verteld door de ogen van heel veel personages, belangrijke én onbelangrijke. En van al die personages komen we meer aan de weet dan de opbouw van de intrige nodig maakt. Sterker nog: die keus werkt averechts. Te vaak verdwijnt de spanning uit het verhaal. Bovendien zorgt ze ervoor dat de hoofdpersonen nooit echt uit de verf komen. Sarah bijvoorbeeld is voor mij een bordkartonnen figuur gebleven, terwijl Thiesler haar ongetwijfeld als een dieptrieste vrouw heeft willen portretteren.
Huis van stilte is Thieslers tweede roman – haar debuut wordt later dit jaar in vertaling uitgegeven – en ze heeft zeker schrijverskwaliteiten. Maar bij Wilhelm Heyne Verlag, haar Duitse uitgever, moeten ze haar beter begeleiden bij het ontwikkelen van de ambachtelijke kanten van het vak. Dat is echt nodig om tussen andere Duitse debutanten als Andrea Maria Schnenkel en Gisa Klönne overeind te kunnen blijven.