Historische thriller

Robert Harris op z'n best, voor zover ik het kan beoordelen. Eerder las ik "De Officier". In beide boeken heeft Harris dezelfde methode toegepast: Eerst grondig onderzoek gedaan naar de feiten en personen rond een invloedrijke historische gebeurtenis, dan de gaten tussen wat te achterhalen viel opgevuld met gezond verstand en gevoel voor drama en er tenslotte en spannende roman van gemaakt. Geschiedenisles in romanvorm, of een spannend verhaal dat recht doet aan historische feiten.

Waar ik bij "De Officier" de historische achtergrond wel enigszins kende (de Dreyfus-affaire), was ik veel minder op de hoogte van die van "Act of Oblivion": de moord op Charles I, gevolgd door de kortlevende Engelse republiek onder Oliver Cromwell, na wiens dood de zoon van de oude koning - Charles II - weer aan de macht kwam. De titel heeft betrekking op de formele vergiffenis die Charles II uitvaardigde en waarmee hij de aanhangers van Cromwell in principe vergaf. Maar voor 50 mannen maakt de Act een uitzondering: degenen die het doodsvonnis van de vader van de nieuwe koning hebben ondertekend. In het boek staat de jacht op twee van die 50 mannen centraal. Het boek is in het Nederlands vertaald als "Regicide", koningsmoord dus.

Volgens de schrijver zelf zijn alle figuren die in het boek voorkomen historisch, evenals hun levensloop, met één opvallende uitzondering: Richard Nayler, de man wiens taak het wordt om alle koningsmoordenaars op te sporen. Zo'n man moet er geweest zijn, volgens Harris, maar hij heeft hem in de historische annalen niet kunnen vinden. Dus heeft Harris hem verzonnen en hem zelfs een centrale plaats in het verhaal gegeven.

De andere twee centrale romanfiguren zijn Edward Whalley en William Goffe, vader en schoonzoon en beiden voormalig officieren in het leger van Cromwell. Zij vluchten naar de nieuwe Engelse kolonie New England, de Atlantische Oceaan over dus. Want de straf die ze wacht is niet misselijk: ophanging tot de dood er net niet op volgt, gevolgd door het (bij leven) amputeren van de genitaliën met hete tangen, daarna (nog steeds bij leven) het onttrekken en verbranden van de ingewanden, het verwijderen van het hart, onthoofding en vierendeling. De diverse lichaamsdelen werden als afschrikking door het hele land tentoongespreid. En dit was niet meer dan de gebruikelijke straf voor hoogverraad destijds.

Wat ik tot nu toe inhoudelijk over het verhaal beschreef, is geen spoiler. Dat wordt namelijk op de eerste pagina's van het boek al duidelijk. Van daaruit ontwikkelt zich een spannend verhaal. Je gaat meeleven met de hoofdfiguren, je leert ze kennen en begrijpen. En je leert veel over de historische context van die dagen. Ik begrijp nu zelf de rol van Oliver Cromwell bijvoorbeeld veel beter dan ik destijds alleen summier op middelbare school heb opgepikt. Niet alleen spannend, maar ook leerzaam. En dat is de kracht van dit soort boeken.

Heel erg leesbaar en merkbaar historisch correct. Alleen de ontwikkeling in het allerlaatste hoofdstuk is er door Robert Harris als vulling van een historisch hiaat een beetje knullig aangeplakt, naar mijn mening. Maar goed, een beetje melodramatiek op zijn tijd kan geen kwaad, ik vergeef het hem.

Kortom: een aanrader.