Een vuistdikke roman, spannend en meeslepend!

Mohamed Mbougar Sarr (Dakar, 1990) is de jongste winnaar van de Prix Goncourt in 2012. Zijn roman La plus secrète mémoire des hommes is vorig jaar bekroond met Frankrijks belangrijkste literaire prijs. Sarr groeide op in Dakar en studeerde filosofie en literatuur in Parijs. Hij publiceerde een novelle en vier romans – over jihadisme in Noord-Afrika, over Afrikaanse migranten op Sicilië, en over homofobie. Van alleen zijn laatste boek kocht Atlas Contact de vertaalrechten. Dit is al bijzonder aangezien er afgelopen tijd weinig boeken vertaald worden uit het Frans.

De roman De diepst verborgen herinnering van de mens gaat over een jonge Senegalese schrijver Diégane uit Parijs die in de ban raakt van een geheimzinnige auteur, TC Elimane, bijgenaamd de ‘zwarte Rimbaud’. Diégane heeft als leerling van een militaire kostschool deze onbekende auteur ontdekt in een literair naslagwerk. Zijn zoektocht leidt hem naar de persarchieven in Parijs, naar het appartement van een oudere Senegalese schrijver, Siga D., die in ballingschap leeft in Amsterdam, door Dakar, en uiteindelijk naar een kleine vissersdorpje in de prachtige Sine-regio van Senegal. Als lezer worden we ook geconfronteerd met het kolonialisme, de Eerste Wereldoorlog en de Holocaust.

Het boek is een tijdloos verhaal over de literatuur en het feit dat we ondanks alle ellende blijven schrijven. Daarnaast neemt de auteur ons mee naar de stilte en de eenzaamheid.

“De verhalen van de Spinnenmoeder hebben mij uitgeput. Amsterdam heeft mij uitgeput. Mij wacht alleen de weg van de eenzaamheid.”

Sarr is geïnspireerd door Yambo Ouologuem, een schrijver uit Mali die eind jaren zestig in Frankrijk furore maakte, maar later werd beschuldigd van plagiaat. Het is een zoektocht naar een boek. Dit boek is dus een verdwijning, een vorm van stilte die de zoektocht op gang brengt. Allerlei verhaallijnen en verschillende landen zijn met elkaar verbonden. We volgen Elimane in al zijn omzwervingen, zijn verdwijningen en zijn onzekerheden.
Sarr heeft in zijn boek Afrika vanuit een ander perspectief willen laten zien en daarmee diverse verhalen, verschillende tijden en genres aan elkaar geknoopt. In de cultuur van de auteur zijn het de vrouwen die verhalen vertellen, inclusief de drama’s. De vrouwen in het boek zijn daarmee het symbool van het geheugen.
We worden als lezer meegenomen naar de literaire kringen over verschillende continenten. De zoektochten van de verschillende personages en de verschillende invalshoeken brengen je soms van de wijs, maar toch weet de auteur je er bij te houden en je niet te verliezen.

De diepst verborgen herinnering van de mens is daarom ook zo knap geschreven. Je wordt meegevoerd van het begin tot het allerlaatste einde. Het vuistdikke boek boeit en je kunt jezelf er helemaal in verliezen. Daarom een boek die je niet snel vergeet en dus een echte aanrader.