Het Eeuwige alleen met het eeuwige

De auteur László Krasznahorkai (1954) debuteerde in 1985 met ‘Satanstango’, een roman die is verfilmd door Bela Tarr. Andere boeken zijn De melancholie van het verzet (1989), Oorlog en oorlog (1999) en Baron Wenckheim keert terug (2016). László Krasznahorkai is schrijver en scenarist en opgegroeid in Hongarije onder het communistisch bewind. In 2015 werd hem de prestigieuze Man Booker International Prize toegekend en 2019 ontving hij de Amerikaanse National Book Award. Oorlog en oorlog werd onderscheiden met de International Booker Prize en staat momenteel als genomineerd op de Europese Litteratuur shortlist 2023.

Eeuwigheid, zingeving en schoonheid.

Oorlog en oorlog, je vergeet bijna dat dit al uit 1999 komt, heeft acht delen en een kort nawoord. Vooral opvallend zijn de delen in het boek opgebouwd uit genummerde zinnen die enorm lang zijn en dat het vertelperspectief en het onderwerp binnen dezelfde zin vaak wijzigt. Het is een stijl die wel wat van je verwacht maar uiteindelijk ga je met de flow mee en laat het je niet meer los.

De hoofdpersoon is Korin en je volgt hem vanuit Hongarije richting New York om zijn onbekende urgente missie uit te voeren. Uit de wirwar van details in de wonderlijke zinnen komen in het boek twee verhaallijnen naar voren. Er is het verhaal van Korin, die zich door een onbekende aanwijzing geroepen voelt om naar New York te gaan en om daar een raadselachtig manuscript over te typen en het op internet te publiceren. Daarnaast krijgen we via Korin’s warrige monologen en de fragmenten van zijn typewerk een indruk van de verhaallijn uit het manuscript. Vele episoden uit de wereldgeschiedenis wisselen elkaar af met vier personages, waarvan de lezer weinig hoogte krijgt, en het lijkt steeds weer uit te draaien op dreiging, oorlog en lijden. De mens is alleen maar in staat tot oorlog voeren, lijkt de insteek van de auteur te zijn. Ook de filosofische vraagstukken wat de zin is van het leven, vrijheid en de ingewikkeldheid van de wereld komen aan bod. Het verhaal lijkt hiermee tijdloos ondanks het verschijningsjaar 1999.

[...]“Het dikke gazon onder zijn lichaam als het fijnste dons, en de lauwe vlagen van de wind als de liefste hand, en het golvende licht"[...]

Alle vier de boeken waarmee de auteur (1954) in Hongarije bekend werd, zijn nu vertaald naar het Nederlands. Deze vertaling is natuurlijk bijzonder fraai en mogen we dankbaar voor zijn. Dit boek staat bol van de lange zinnen, knap in elkaar gezet en geeft de lezer geen tijd om even uit te rusten. Je wilt hierdoor graag het einde meemaken en het raadsel oplossen. Verder word je als lezer meegetrokken in New York en in het avontuurlijke leven van Korin, maar ook in het mythische verhaal uit het manuscript. Naast een pessimistische blik van de auteur is er ook een schoonheid en poëzie te beleven in het boek.
Als lezer heb je een lange adem nodig om de enorm lange zinnen te doorgronden. Een ingewikkeld en raadselachtig verhaal dat je laat meeslepen tot het einde.