Een prachtig eerbetoon aan mensen, die hun leven op het spel durven zetten voor vreemden.
Brenda Meuleman is een voor mij nieuwe schrijfster, die al meerdere historische romans heeft geschreven. Deze spelen zich af in verschillende tijdperken, van de Romeinse tijd tot de 17e eeuw, of het Midden-Oosten begin jaren '20. In de roman "Ik zie je aan de overkant" gaat het om een tiental dagen in september 1944, net voor en tijdens de operatie Market Garden in Nijmegen, de woonplaats van de schrijfster.
De invalshoek is origineel: het verhaal wordt beschreven vanuit het oogpunt van drie vrouwen en een man. De vrouwen zijn allereerst moeder Antonia, verloskundige, die in de, in februari 1944 door een bombardement deels verwoeste stad, en met de dreiging van een geallieerde invasie, probeert haar werk zo goed mogelijk te doen. Verder spelen haar beide dochters een grote rol. Claar, de oudste, is betrokken bij een verzetsgroep en doet daar gevaarlijk werk. De jongste, Hanna, werkt als verpleegkundige in het ziekenhuis, waar ze heel wat door de oorlog veroorzaakt leed meemaakt. De drie vrouwen hebben een sterke band, mede door het overlijden, net voor de oorlog, van hun man en vader. Maar deze band wordt op de proef gesteld, als Antonia een Joods jongetje als onderduiker in huis neemt en daardoor niet alleen hun gezin, maar ook het verzetswerk van Claar in gevaar brengt. En Claar op haar beurt betrekt zus Hanna in de verzetsactiviteiten, met alle gevaren die daar bij horen. De man in het verhaal is de Amerikaanse soldaat Walter, in Engeland beland met het oog op de bevrijding van Europa. En uiteindelijk blijkt hij te worden ingezet in Nederland, in het voor hem volslagen onbekende Nijmegen ("Naimie?") bij de operatie om de bruggen van die stad in geallieerde handen te krijgen.
De hoofdstukken in het boek zijn afwisselend vanuit deze vier personages geschreven. Dit is heel goed te volgen, doordat de naam van de persoon steeds boven het hoofdstuk staat. Daarnaast is het boek verdeeld in "dagen", te beginnen bij "Zes dagen voor operatie Market Garden" tot "Dag vier van operatie Market Garden". Deze indeling zorgt voor de nodige afwisseling en tevens spanning. Vooral omdat jij als lezer weet, dat Market Garden eraan zit te komen en wat dit inhoudt. Ik vond dit de grote kracht van het boek. Je wil steeds doorlezen om te weten hoe het met ieder van de hoofdpersonen verder gaat. En doordat het verhaal telkens vanuit iemand anders verteld wordt, krijg je met ieder van hen een band en begrijp je ook hun beweegredenen, twijfels en angsten.
Opvallend is de overeenkomst in de beweegredenen van de hoofdpersonen om (in het geval van de vrouwen) verzets- of onderduikactiviteiten te ontplooien; en bij Walter om zich in te zetten voor de bevrijding van Europa. De vrouwen zijn hierdoor geïnspireerd door hun overleden man/vader. “Wie aan zichzelf denkt doet niets, verandert niets en zorgt er indirect voor dat we toegeven. Lafaards veranderen niets in de wereld.” Voor Walter geldt, dat hij zijn ouders trots wil maken, omdat hij het idee heeft hen in het verleden alleen maar teleurgesteld te hebben. “Ik hoop eindelijk iets goeds te doen in mijn leven door mee te helpen deze oorlog te winnen”.
De schrijfstijl is zeer aangenaam: vlot, beeldend, empathisch en realistisch. Het boek is zeer waarheidsgetrouw. Ik ken de stad Nijmegen enigszins en waande me wel in de straten daar. Ook de verhaallijn over het onderduiken wekte herkenning, uit bijv. het dagboek van Anne Frank of de verhalen van mijn (groot)ouders, die de oorlog nog hebben meegemaakt en ook onderduikers hebben gehad.
Uit het nawoord van de schrijfster blijkt ook hoeveel onderzoek ze heeft gedaan en dat, hoewel geromantiseerd, een groot aantal (bij-)personen, gebeurtenissen, plaatsen en gebouwen zijn gebaseerd op de werkelijkheid. En die is niet altijd even mooi: sommige passages zijn ronduit gruwelijk, hoewel nog ingetogen beschreven. Ik zou het boek dan ook niet als “feelgood” willen bestempelen, hoewel het ook een luchtige kant heeft door enige romantische ontwikkelingen. Maar de gebeurtenissen en ook het verloop van het verhaal passen wat mij betreft toch niet in die categorie.
Het einde van het boek, met een epiloog in de vorm van een brief, gedateerd op 25 oktober 1944, kwam voor mij wat te vroeg. Ik zou heel graag nog meer hebben gelezen over hoe het verder ging, bijv. met het ondergedoken Joodse jongetje. Maar dat is alleen maar een goed teken. Ik zal na dit boek ook zeker meer gaan lezen van deze schrijfster.
“Ik zie je aan de overkant’ is een indrukwekkend verhaal over een andere kant van de oorlog, over sterke vrouwen en onbaatzuchtige hulp en inzet, vaak voor onbekende mensen. Een eerbetoon aan mensen, die “zoals vele soldaten of iedereen, die een daad van verzet heeft gepleegd en het niet mocht overleven, gestorven zijn voor anderen, voor de vrijheid van mensen, die hun vreemd zijn – nu en in de toekomst.”
Dus ook voor ons!
Reageer op deze recensie
Meer recensies van CarineHeijmans
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
