Spanning en romantiek, maar ook onduidelijkheden

Het verhaal in Koekoeksjong gaat vliegensvlug van start. Het grijpt de lezer in de nek en sleept hem zo naar het einde van het eerste deel. Kan de rest van het boek van Hilde E. Gerard de lezer op dezelfde manier blijven boeien?  

Lieze droomt in Koekoeksjong van ontsnappen. Ze is door haar moeder naar een instelling voor probleemjongeren gestuurd, maar daar is ze doodongelukkig. Ze wil er weg. Deze drang om te ontsnappen wordt aangesterkt als ze van een medebewoner in de instelling iets hoort over haar eigen familie. Lieze wil meer weten.  

Het boek opent op een spannend moment, waardoor de lezer meteen in het verhaal zit. Maar na afloop van het eerste deel zakt het verhaal een beetje in. Het voelt misschien zelfs misleidend; waar is de rest van dit verhaal? Wat volgt stelt dan ook enigszins teleur. Gebeurtenissen worden uitvoerig lang beschreven, waardoor het verhaal maar niet verder lijkt te gaan. Richting het einde komt er weer actie in de plot als we steeds meer te weten komen over de familiegeschiedenis van Lieze. Deze ‘actieboterham’ had kunnen profiteren van een betere verspreiding van de spanning.  

Het verhaal springt veel door de tijd. Er is een heden, en een verleden waar Lieze zich flarden van herinnert. Maar daar tussenin wisselt het boek ook af met recentere tijden, zoals een paar dagen geleden. Dit maakt het verhaal wat warrig om te volgen. Zo wordt bijvoorbeeld verwezen naar een gebeurtenis van ‘die ochtend’, maar er zijn in de tussentijd zoveel sprongen in de tijd gemaakt dat dit eerder een week geleden leek voor de lezer. Ook lijkt het wel alsof Lieze de kat twee keer in een uur tijd te eten geeft. Het is hierdoor lastig om de vele draadjes te volgen die de schrijfster heeft gespannen. Een wat strakkere beschrijving van de tijd had het verhaal beter te volgen gemaakt.  

Het hoofdpersonage Lieze is geen personage waarin de lezer zich prettig kan inleven. Vooral als ze boos is, komt ze over als een verwend kind; haar woede voelt niet verdiend. Nergens zien we echt dat haar moeder zo slecht voor haar is, het is steeds Lieze die zegt dat haar moeder vreselijk voor haar was. De lezer wordt gedwongen om alles te geloven wat de ik-verteller zegt, zonder dat het verhaal daar verder bewijs van geeft of haar ontmaskert als onbetrouwbare verteller. Zelfs de ontknoping kan de woede van Lieze niet echt rechtvaardigen.  

Als we een stapje terugnemen van de manier waarop het verhaal is verteld en we enkel naar de plot kijken, dan is dit boek een aangrijpend en interessant verhaal over een meisje dat door haar verleden veel (psychische) problemen heeft, en nu begint te ontdekken wat er in die tijd eigenlijk is gebeurd. Het verhaal is lichtjes ongeloofwaardig, al is daar natuurlijk soms best plek voor in fictie.  

Koekoeksjong is geen ondermaats verhaal. Het is dankzij de omvang een prima boek om doorheen te vliegen. Het heeft aangrijpende momenten en hier en daar genoeg spanning om het interessant te houden en er is zelfs wat romantiek. Maar eigenlijk komt het op veel plekken net iets te kort. Het tijdsverloop is net te warrig; Lieze is soms ronduit ergerlijk, maar heeft ook wel weer haar leuke kanten; de spanning is soms even kwijt, maar komt daarna wel weer terug. In de zesjescultuur zou dit boek een goede voldoende zijn, maar als je meer verwacht stelt Koekoeksjong een beetje teleur.