Een pageturner die je aan het denken zet
Als niemand meer doodgaat of ziek wordt, dan zijn alle problemen de wereld uit. Toch? Of niet … Neal Shusterman tast dit toekomstbeeld af in Zeis, vertaald door Lydia Meeder. Een sterk verhaal dat een interessant vraagstuk behandelt.
De Young Adult-dystopie kent sinds De Hongerspelen vele uitwerkingen, maar de wereld van Zeis is voor de verandering een útopie. In deze wereld heeft kunstmatige intelligentie de macht overgenomen, waardoor er geen oorlogen meer zijn, er haast geen misdaad meer is en armoede ook verleden tijd is. Daarnaast is het onmogelijk om dood te gaan, doordat de medische technologie zo vergevorderd is dat iedereen weer opgelapt kan worden.
Maar als alles koek en ei zou zijn in deze utopie, dan was er natuurlijk geen verhaal geweest. Waar vaak blijkt dat de AI toch kwade bedoelingen heeft, ligt in Zeis het probleem niet bij de computer. Het probleem is te vinden bij de enige organisatie die nog door mensen wordt aangestuurd: de Orde van de Zeisen die mensen doodt om overbevolking te voorkomen. De Orde kent veel regels en elke Zeis moet aan een quotum voldoen.
Al deze regels en bureaucratie zijn een doorn in het oog van de ‘progressieve’ Zeisen. Een steeds groter groeiende groep Zeisen haalt genot uit het doden. Een quotum is voor hen vervelend, want ze willen gewoon doorgaan met doden. De Zeisen van de oude stempel willen juist vasthouden aan integerheid en soberheid. Zij nemen het doden van mensen enorm serieus en het quotum is voor hen belangrijk om niet door te slaan.
Midden in deze strijd tussen de twee kampen vallen hoofdpersonages Citra en Rowan, die door 'ouderwetse' Zeis Faraday worden opgeleid. Hij heeft Citra en Rowan gekozen omdat ze allebei geen Zeis willen worden en dit volgens Faraday de belangrijkste reden is dat ze geschikt zijn om wel Zeis te worden. De twee worden het middelpunt van de strijd in de Orde.
Net als dat er goede en slechte kanten zijn aan de utopische wereld van Zeis, heeft het verhaal zelf ook zijn sterke en zwakke punten. Waar de wereld tot in detail is uitgewerkt - er wordt zelfs verteld waarom leven in de ruimte geen optie is - hadden de twee hoofdpersonages Citra en Rowan wat meer uitgediept kunnen worden. Vooral Citra is lange tijd een leeg canvas, zonder echte persoonlijkheid. Dit creëert afstand tot de hoofdpersonages en echt in hun huid kruipen zit er niet in.
Wat door Shusterman knap is gedaan, is dat de groep Zeisen die geniet van het doden op een gegeven moment haast begint te klinken alsof ze een punt heeft. Het vraagstuk is interessant. Want wie bepaalt welke manier van doden ‘goed’ is? En kunnen mensen dit echt beter bepalen dan een computer? Shusterman laat alle standpunten passeren, maar uiteindelijk kun je wel raden welke als ‘goed’ gezien wordt.
Opmerkelijk zijn de namen die de Zeisen kiezen zodra ze worden ingewijd. De Zeisen kiezen zelf een ‘Historische Hoeder’ uit waarnaar ze worden vernoemd. Dit zijn vaak wetenschappers of filosofen die de Zeis bewondert. In het kamp van de Zeisen die genieten van het doden zijn belangrijke rollen weggelegd voor Zeis Chomsky (Noam Chomsky) en Zeis Rand (Ayn Rand). Vernoemd naar twee opzienbarende filosofen die zelf ook de grenzen opzochten. Net zoals deze Zeisen dat doen.
Zeis van Neal Shusterman is een intrigerend verhaal dat je aan het denken zet. De hoofdpersonages kunnen wel wat meer diepgang gebruiken, maar dat neemt niet weg dat dit boek de aandacht vastgrijpt met de wereld die is neergezet. Het is een pageturner die je laat nadenken over ethische kwesties.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Carmen Ploeg
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
