Het voedsellabyrint: broodnodig en verfrissend

De eerste gedachte die opkomt bij het in handen krijgen van Het voedsellabyrint is: hebben we echt behoefte aan weer een boek over eetadviezen en trends? Auteurs Jaap Seidell en Jutka Halberstadt beantwoorden die vraag al direct in hun inleiding: Ja, een dergelijk boek is nodig. En, zo stellen zij, Het voedsellabyrint biedt “een nieuwe kijk op hoe voedsel ons en onze samenleving op een duurzame manier gezonder kan maken.” Dus niet alleen dieettips, maar ook analyses, overpeinzingen en ordening in wetenschappelijke kennis. Maken ze die belofte waar?

Seidell is hoogleraar Voeding en Gezondheid aan de VU Amsterdam en adviseert verschillende nationale en internationale wetenschappelijke organisaties, waaronder de World Health Organization. Halberstadt is psycholoog-onderzoeker bij de VU en schreef eerder voor de Volkskrant en Psychologie Magazine over voeding.  Het voedsellabyrint is een verzameling van teksten die ze eerder hebben geschreven, aangevuld met actuele informatie en inzichten. Daarbij besteden ze extra aandacht aan de rol van overheid en bedrijven bij ons eetkeuzes en overgewicht.

Dat heeft geresulteerd in een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in voedsel en achterliggende achtergronden. Door de eenvoudige en heldere schrijfstijl, is de informatie uit Het voedsellabyrint voor iedereen te volgen. De korte hoofdstukjes en variëteit aan anekdotes zorgen ervoor dat het boek geen encyclopedie is, maar dat het gemakkelijk te behappen is. Daarnaast is het genuanceerde schrijven van de auteurs verfrissend. Ze geven regelmatig toe dat meer onderzoek nodig is of dat praktijk en theorie niet altijd overeen komen. Door Het voedsellabyrint te lezen krijg je een goede indruk van hoe het er voor de staat in de wereld van voeding en gezondheid.

Geen bronnenlijst
Puntjes van kritiek moeten er ook zijn. Zo valt het direct op dat Het voedsellabyrint geen bronnenlijst heeft. Opvallend voor een boek dat zoveel uitspraken doet over voeding en gezondheid. Het blijkt een bewuste keuze te zijn van de auteurs. Een lijst vol onderzoeken staat volgens hun niet gelijk aan een lijst vol betrouwbare informatie en: “We hebben daarom besloten om een lange literatuurlijst achterwege te laten. Niet uit luiheid, maar vanuit de overtuiging dat zulke lijsten niet zinvol zijn, want ze zijn nooit compleet en up-to-date. (…) De meningen, conclusies en tips in dit boek zijn allemaal te onderbouwen met wetenschappelijke literatuur, maar ze zijn vooral de afgewogen maar persoonlijke interpretatie ervan van de auteurs.”
Een goed te volgen en eerlijke redenering, maar toch steekt het ergens: op welke basis moeten we de informatie in dit boek dan vertrouwen? Is de autoriteit van de auteurs voldoende?
Wie over deze paradox heen stapt, ziet in Het voedsellabyrint een onderbouwd pleidooi om zowel nuchter als kritisch om te gaan met alle informatie en prikkels die we krijgen over voedsel en diëten. Klaar voor het debat?

Nagekomen bericht
Soms kan het snel gaan. Direct nadat bovenstaande recensie gepubliceerd en op Twitter gedeeld was, kregen we een reactie van Jaap Seidell. Hij verwees ons door naar de Facebookaccount https://www.facebook.com/voedsellabyrint voor bronnen en onderbouwing. Hier worden met regelmaat links naar artikelen en onderzoeken geplaatst, al is de pagina geen vervanging voor de 'ouderwetse' bronnenlijst. Wie echter interesse heeft in Het voedsellabyrint en de kwesties die het boek aankaart, kan vast een begin maken door de Facebookpagina in de gaten te houden.