Eerder nostalgie dan een topverhaal

Michael Crichton is helaas in 2008 op 66-jarige leeftijd overleden maar zijn werk leeft nog altijd voort en zijn schare fans blijft constant. In zijn jeugd was hij een briljant student en in die tijd (1966 – 1972) schreef en publiceerde hij onder het pseudoniem John Lange al een aantal boeken.
Vlak voor zijn overlijden stemde hij in met het plan om de boeken uit die periode opnieuw uit te brengen. Deze verhalen verschijnen nu pas voor het eerst in de Nederlandse taal en Dodelijke afdaling  is er een van. Hij schreef het oorspronkelijk in 1970, toen op 28-jarige leeftijd.

De 39-jarige professionele duiker James (Jim) McGregor wordt door Arthur Wayne benaderd voor een duikklus. Wayne handelt, naar eigen zeggen, voor een verzekeringsmaatschappij. Er is een particulier miljoenenjacht gezonken en James zal moeten onderzoeken wat de oorzaak is en of het ook te bergen is. Hij vindt het een ietwat vreemde opdracht en besluit eerst maar eens een vooronderzoek uit te voeren. Met zijn vriendin Sylvie probeert hij bij de kapitein wat informatie in te winnen maar ook daar krijgt hij vreemde en niet te plaatsen antwoorden. Als ze bij de plek komen waar de eigenaar van het jacht een riant huis heeft, zien ze het vermeende gezonken jacht, de Grave Descend, rustig op het water dobberen. Maar even later komt een man met een remote control het huis uit en het jacht wordt, vanaf afstand, tot zinken gebracht.  
McGregor valt bijna omver van verbazing en wil de onderste steen boven krijgen om dit stinkend zaakje op te lossen. Niet wetend met wie hij te maken krijgt, stort James zich vol overgave in het avontuur…

Het komt niet zo vaak voor dat je van een hedendaagse succesvolle auteur werk uit zijn of haar beginperiode leest. Tess Gerritsen heeft een paar jaren geleden haar eerste verhalen ook opnieuw op de markt gebracht en nu is dat bij Crichton het geval. En wie meer van deze auteur op latere leeftijd heeft gelezen zal de verschillen duidelijk zien. Dodelijke afdaling  is een verhaal dat door Crichton (alias John Lange) aan het begin van zijn carrière is geschreven. Dat is merkbaar aan de opzet van het verhaal dat zeer simpel is en ook de auteur zijn ietwat simpele schrijfstijl uit die periode, loopt daarmee in de pas.

Het verhaal mist diepgang en de schrijfstijl ontbeert raffinement. Het zou een avonturenboekje voor opgroeiende jongens kunnen zijn. Voor zijn vele fans is het goed te weten dat hij op dat gebied zeer grote progressie heeft geboekt. Maar waarschijnlijk zou zijn schare fans niet die omvang kennen waar Crichton op latere leeftijd van kon genieten, als de ontwikkeling van zijn talent eerder gestagneerd zou zijn.

Het leuke aan deze serie zijn de covers waarbij is getracht de sfeer van weleer over te brengen. Dit 173 pagina’s tellende boekje, dat een ruime tekstopzet heeft, kan voor zijn latere fans een leuk hebbeding zijn. Maar degene die een topverhaal van hoog niveau verwacht, zal bedrogen uitkomen. Die kunst bezat hij in die periode nog bij lange niet. Het feit dat hij er destijds (medio 2007) twee opnieuw heeft geredigeerd en voor één zelfs nieuwe hoofdstukken heeft geschreven, zegt genoeg.