Indrukwekkend en mooi

Wouter van Mastricht heeft bijna zijn hele werkzame leven geschreven. Als bedrijfsjournalist op de communicatieafdeling van grote concerns kom je doorgaans niet verder dan het schrijven van jaarverslagen, toespraken, persberichten, bedrijfsbladen, enzovoort. Het bloed van de afgestudeerde cultuurhistoricus stroomde echter toch vanzelf weer de geschiedenis in, en daar voelt hij zich ook als in een warm bad. Na Spaans vuur en Tromps armada, verscheen onlangs Het scherp van Ambon, het derde verhaal waarin ook weer een hoofdrol is weggelegd voor de sympathieke Evan Sharpe, nu acterend als secretaris van de Admiraliteit van Rotterdam.

In een korte proloog is, in 1623, de negenjarige Annisha op Ambon getuige van de moord op haar vader, de Engelsman Gabriel Towerson. Zijn dood is een ordinaire executie door Nederlandse soldaten.

In Rotterdam probeert admiraal Jaap Brasser in 1640 de berichten te ontzenuwen dat er op de Ambonese eilanden, die in handen zijn van de Nederlandse regering, mensonterende toestanden heersen. Maar de admiraal heeft al zijn talenten ook nodig om in Rotterdam in het zadel te blijven, want de machtige koopman Poth doet er alles aan om hem van zijn stoel te stoten. Op de Molukken is Poths zoon Samuel vicegouverneur die de plaats van gouverneur Spelt op korte termijn hoopt over te nemen. Wat kan de koopman zich nog meer wensen dan dat hij binnen afzienbare tijd, samen met zijn zoon, de handel in specerijen vanuit de Molukse eilanden volledig naar zijn hand kan zetten? Admiraal Brasser stuurt de inmiddels afgezette Evan Sharpe met een boodschap naar Ambon. Zoekend naar zijn verdwenen broer Peter zal Evan ook bewijzen moeten verzamelen om de vermoedens van Brasser te bevestigen zodat er maatregelen genomen kunnen worden. Evan monstert aan op het schip de Duyfken en begint aan een reis van zes maanden, zijn vriendin Patricia Bertholemi in groot verdriet achterlatend.

Het scherp van Ambon is een historisch verhaal en speelt in de gouden eeuw. De VOC (Verenigde Oost-Indische Compagnie) is verantwoordelijk voor de handel naar Europa en met de verkeerde mensen aan het bewind is dat niet altijd in het voordeel van de plaatselijke bevolking. Wouter van Mastricht weet dat in een pakkend en lijvig verhaal duidelijk en met verve voor het voetlicht te brengen. Voorzien van de vanzelfsprekende historische informatie ontwikkelt zich een spannend verhaal waarin voor Evan Sharpe een stoere hoofdrol is weggelegd.

Met twee verhaallijnen lukt het Van Mastricht heel goed om de spanningsboog in beide tegelijk naar een hoogtepunt te brengen, maar steeds geïllustreerd met historische feiten. Dat gebeurt met zo veel overtuiging dat je je als eenvoudige lezer bijna gaat schamen een nazaat van de helden uit de gouden eeuw te zijn. Want gebeurt het op Ambon met corruptie, machtsmisbruik, geweld en insubordinatie, in Nederland proberen de machtige kooplui hun systeem uit te breiden met een kluwen van intriges, allianties, tegenstrijdigheden en leugens. En voor de Nederlandse belanghebbers is daarvoor een moord op een landgenoot geen aanslag op hun geweten.

Van Mastricht bezit de capaciteiten om dit alles in een overzichtelijk en beeldend verhaal in te pakken. Met fotografische nauwkeurigheid en overtuiging beschrijft hij de situaties op de Molukse eilanden en in het bijzonder op Banda en Banda Neira. Soms lijkt het een wandeling door een fotoalbum van het verleden. En doordat de auteur zijn personages ook gebruikt om zijn verhaal vanuit meerdere perspectieven te vertellen, ontstaat een bijzonder en sfeervol verhaal.

Dit alles maakt dat Het scherp van Ambon een indrukwekkend en mooi geheel is geworden, vol helder voor het voetlicht gebrachte historische informatie. Het neemt de lezer mee in een spannend verhaal dat precies op maat gesneden is van de tijd waarin het speelt.