De lezer krijgt geen kans om met Lily mee te leven

De laatste reis is de eerste historische roman van schrijfster Claudia Tijms (1972). Ook haar volgende boek zal een historisch tintje krijgen met als onderwerp de Spaanse Burgeroorlog, maar met haar eerste roman blijft ze in de Nederlandse bloeiperiode: De Gouden Eeuw. In deze periode leeft de zestienjarige Lily Theodora de Witt. Ze is de oudste dochter van een succesvolle handelskoopman en wordt uitgehuwelijkt aan zijn beste vriend.

Lily is niet enthousiast over haar aanstaande huwelijk met de oudere man, maar handelt uit beleefdheid naar haar familie. Ondanks haar beleefde houding verloopt de periode naar het huwelijk niet altijd soepel. Een vreemde vrouw bezoekt Lily's vader en Lily merkt al snel dat er onuitgesproken zaken zijn.

Lily probeert zich als een dame te gedragen, maar komt soms toch in verzet tegen haar familie. Ze is dan ook niet bang om op onderzoek uit te gaan naar wat zij niet mag weten, zelfs niet als de vreemde vrouw haar gouvernante wordt. Toch vindt haar vader dat ze zich goed genoeg gedraagt en hij laat een droom uitkomen door haar mee te nemen naar Engeland. Ondertussen blijft ze niet stilzitten en ontdekt zo steeds meer over haar toekomstige echtgenoot.

Tijms laat met De laatste reis zien dat ze onderzoek heeft gedaan naar de Gouden Eeuw. Ze omschrijft niet alleen de huizen, schepen en kledingstijl, maar ook de manier van spreken is aangepast op deze historische periode. Dit alles voegt ze samen in prachtige zinnen die je in de Gouden Eeuw laten wanen en de schrijfster maakt duidelijk hoe de verhoudingen binnen een gezin uit deze tijd waren.

Het is jammer dat er niet diep op de gevoelens van Lily wordt ingegaan. Ze is de ik-persoon van de roman, maar toch worden haar emoties maar kort omschreven, waardoor de lezer zich niet emotioneel verbonden voelt met het hoofdpersonage.

"De huwelijksvoltrekking was geen spetterende gebeurtenis. Een eenvoudige kus en de gladde ringen in goud die een bescheiden tekstgravure aan de binnenzijde hadden, vertaalden zo onze geveinsde liefde voor elkaar. Na de ingetogen huwelijksceremonie en de huwelijksonttrekking vertrok het hele gezelschap naar het grachtenpand van de heer Hendrikse op de Oudezijds Voorburgwal. De kennismaking met het personeel en de bezichtiging van het huis gaven mij een warm gevoel."

Vanaf het begin is ook duidelijk dat er een geheim hangt rondom Lily's aanstaande. Door het verhaal heen ontrafelt ze steeds meer van dit geheim, maar ook deze ontrafelingen zijn plotseling en kort beschreven, waardoor de spanning niet wordt opgebouwd. Daarnaast krijgt Lily bepaalde zaken zo snel voor elkaar, dat het niet geloofwaardig overkomt. Daartegenover staat dat het wel een positieve sfeer aan de roman toevoegt.

De laatste reis is een duidelijke beschrijving van het leven van een jonge vrouw binnen de hogere kringen van de Gouden Eeuw. Helaas bouwt het boek geen spanning op wat samen met het gebrek aan de gevoelens van Lily weinig diepgang aan het verhaal geeft.