Autisme kan ook een talent zijn
Jasmijn Vink ervaart de wereld anders en gedraagt zich daar ook naar. Dit valt voor het eerst op wanneer ze naar de kleuterklas gaat, waar alle kinderen een overdosis aan prikkels veroorzaken. Ze rennen, schreeuwen en spelen met fel speelgoed. Dit is voor Jasmijn zo heftig dat ze wegloopt van school, op zoek naar haar huis waar haar moeder en hond Senta zijn. Dit is slechts één van de weinige obstakels waar Jasmijn mee te maken krijgt in haar leven. Ze heeft namelijk autisme, maar daar was in de jaren tachtig en negentig weinig over bekend.
Het boek begint in 1997 tijdens een rijles. Al snel blijkt dat wat voor velen een simpele dagelijkse handeling is, voor Jasmijn vermoeiend is. Schrijfster Judith Visser (1978) haakt na deze introductie meteen aan op het thema van dit boek: het syndroom van Asperger, een vorm van autisme. Ze benadrukt hier ook dat iedereen met autisme anders is en het anders ervaart, maar dat Zondagskind haar ervaring is met het syndroom van Asperger. Dit boek is namelijk het verhaal van Judith Visser zelf, die op latere leeftijd haar diagnose kreeg en daarmee antwoorden vond op de vragen uit haar jeugd.
"Overzicht, alles ging om overzicht. Maar daar ontbrak het mij nu juist aan. Het grote geheel bestond voor mij niet, alleen oneindig veel details die nergens een compleet plaatje werden."
Na het inleidende hoofdstuk wordt Jasmijns leven chronologisch van kind tot en met jongvolwassene beschreven. Al snel blijkt Jasmijn een sterk personage doordat Visser weet waar ze het over heeft, waardoor ze niet alleen vanuit haarzelf schrijft, maar ook vanuit haar omgeving. Ze gebruikt veel herkenbare situaties, zoals de eindmusical op de basisschool en groepsvorming op het voortgezet onderwijs, zodat de lezer de kans krijgt om Jasmijns ervaring te vergelijken met de eigen ervaring. Hierdoor maakt Visser Jasmijns wereld begrijpelijk voor iedereen. Ook door haar duidelijke schrijfstijl weet ze iets ingewikkelds als autisme en psychische problemen begrijpelijk en op interessante wijze weer te geven.
Het verhaal roept begrip en medeleven op doordat de lezer al weet wat er speelt. Het zou voor Jasmijn, vanuit de lezer gezien, beter zijn als ze wist dat ze een vorm van autisme heeft. Wat Zondagskind nog emotioneler maakt is dat Jasmijn zelf doorheeft dat ze anders is. In haar hoofd stapt, zoals ze het zelf noemt 'normale Jasmijn', wel gewoon op mensen af, terwijl ze deze in de realiteit ontvlucht. Ze weet dus wel hoe ze om moet gaan met mensen, maar kan het niet. Iets wat het er niet makkelijker op maakt.
Autisme komt bij vrouwen minder vaak voor dan bij mannen en is dan ook weinig (bewust) besproken in romans. Literatuur over dit onderwerp geschreven door vrouwen met autisme is nog zeldzamer. In Nederland schreef Myrthe van der Meer al over haar psychische problemen in combinatie met Asperger en Visser heeft hier een goede aanvulling op gegeven door zich te richten op het opgroeien als meisje met autisme.
Zondagskind is een aanrader voor iedereen die een kijkje wil nemen door de ogen van iemand met autisme. Jasmijn weet zich ondanks de obstakels een steeds betere weg in het leven te vinden door zich bezig te houden met haar passies zoals honden, lezen en schrijven. Maar ondanks de weinige behoefte aan sociaal contact, speelt ook haar omgeving een rol. Doordat haar ouders Jasmijn de ruimte geven, ze steun vindt bij haar hond en een vriendin haar steunt, lukt haar steeds meer. Visser laat hiermee zien dat autisme niet zozeer een beperking is, maar in de juiste omgeving met de juiste handvatten ook een talent kan zijn.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Chantal
Gesponsord
Als Jolenes helikopter crasht in Irak, moet ze terugkeren naar het huwelijk en gezin dat ze onder hoogspanning achterliet. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.
Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.
Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.
In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips.
Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips.
Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips
Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips.
Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.
De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips.
Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips.
Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips.
Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips.
Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips.
Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips.
Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips.
Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips.
In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips.
Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips.
Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.
Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips.
Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips.
Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.
In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips.
Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.
Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips.
