Deel één van een Fantasy-reeks. Uit 1980.

Ik las dit boek voor de eerste keer kort na het uitkomen, rond 1980. Het is het eerste deel van een serie, op het moment dat ik het las waren de hierop volgende delen vermoedelijk nog niet beschikbaar, ik heb ze in ieder geval nooit gelezen. Mijn herinnering aan het boek was positief, het herlezen viel het een beetje tegen (is dat altijd zo bij herlezen van boeken van zo lang geleden? ik ga het bij mezelf bijhouden!)

Het boek werd in het Nederlands gepubliceerd in de Meulenhof SF-reeks. Ik las in mijn tienerjaren alle SF die ik kon vinden - ik kan me niet herinneren dat ik toentertijd dit boek niet SFfig genoeg vond. Bij het herlezen viel het me wel direct op. De aanpak van het boek is volledig Fantasy in de stijl van Tolkien: de Queeste, de plattegrond die je eigenlijk nodig hebt (hij staat niet in het boek en dat leidt tot af en toe uitgebreide routebeschrijvingen), de vele ontmoetingen met allerlei volken die op korte afstand soms enorm verschillende culturen hebben ontwikkeld en waar onze hoofdpersonen vriendschappen en vijandschappen opdoen, de Elfen (hier: Valde), de tocht door Mordor (hier: de Hoogvlakte), de magie (zowel bij de Valde als in de Tek-technologie), 'technologische' artefacten (vlg de Palantir).

Het startpunt is echte SF: een oude, superieure cultuur, de Teks, heeft een aanpak ontwikkeld voor individueel eeuwig leven door inzet van een technische variant van reïncarnatie. Die technologie wordt op het moment dat het boek speelt al zeer lange tijd toegepast. Het is op een heel inventieve manier fout gegaan - ik geef daar geen informatie over: geen spoilers, maar het gegeven vind ik grandioos gevonden en uitgewerkt! Het zou een heel toffe SF hebben opgeleverd als het niet alleen tot af en toe wat karikaturale restanten van het overgebleven volk zou hebben geleid, maar als het gegeven of de daaruit volgende technologierestanten een structurele rol in het verhaal zouden spelen. Nu spelen enkele artefacten op een echte fantasy-manier een incidentele rol, verder is technologie eigenlijk afwezig. Het stukje dat in de afsluiting nog wel wordt gebruikt, gaf mijn SF-hart weinig voldoening. Als meer SF-boek zou het een stuk korter zijn geweest, maar voor mij aantrekkelijker.
Zoals de schrijfster het nu heeft gedaan, is het zeer creatieve uitgangspunt weliswaar een kapstok voor het verhaal, maar geen drager van de daadwerkelijke gebeurtenissen: de wereld heeft met zijn typisch middeleeuws uitstraling een aanpak die vrij gewoontjes is.

De stijl van het boek is veel tell met uitgebreide beschrijvingen, grote lappen tekst waarin veel wordt verteld, uitleggende gesprekken. Omdat het decor in de loop van de queeste regelmatig totaal anders is, is dat ook onontkoombaar: de nieuwe locatie, het nieuwe volk, de nieuwe cultuur moet worden uitgelegd en de relaties met andere culturen ook.
Het boek is qua stijl wat gedateerd, denk ik, in het wat lage tempo en de lange uitweidingen. Flitsende dialogen en scherpe scenes zijn zeldzaam en ik vermoed dat ook de moderne fantasy-lezers het een traag verhaal zullen vinden.
Voor rustige lezers die houden van zich bedachtzaam ontvouwende scenes, landschappen, steden en culturen is het nog steeds een goed boek om ter hand te nemen. De schrijfster is een vaardig verteller.