Verrassend

Onderbewust is de debuutroman van de Utrechts-Culemborgse journaliste Marit Hofland. De tekst op de achterflap geeft aan dat liefhebbers van Simone van der Vlugt en Saskia Noort dit boek zullen weten te waarderen. Met hoge verwachtingen ben ik er dan ook aan begonnen.

Janine wordt ’s avonds laat opgeschrikt door twee agenten. Haar dochter Roos ligt ondervoed op de intensive care. Dat Roos aan anorexia lijdt, daar had ze, hoewel ze het nooit echt durfde uit te spreken, al vermoedens van, maar hoe Roos aan de verwondingen aan haar lichaam komt? Het geheugen van Roos lijkt compleet gewist, maar Janine neemt er geen genoegen mee. Ze wil er hoe dan ook achterkomen wat er die bewuste avond is gebeurd. Nauwgezet volgt ze daarbij alle sporen van Remco, de jongen aan wie Roos haar hart heeft verloren. Beetje bij beetje ontdekt ze wat haar dochter is aangedaan.

Vanwege de zin op de cover – Jonge vrouw gaat ten onder in de duistere wereld van de partydrugs - zou je denken dat het verhaal vanuit het perspectief van Roos zelf geschreven is. Je verwacht beschrijvingen van discotheken, nachtclubs, een jonge vrouw die experimenteert met alcohol en drugs. Niets is minder waar. Al tijdens het lezen van de proloog blijkt dat het verhaal wordt geschreven vanuit het perspectief van de moeder. Hoewel dit mij eerst ietwat teleurstelde - ik kon me er niet echt mee identificeren - vond ik het, naarmate het verhaal vorderde, steeds interessanter worden. Het gaf mij een totaal ander beeld van de situatie die in het verhaal wordt beschreven.

De gebeurtenissen hadden net zo goed bij Janine op de bank zittend, onder het genot van een kopje koffie, verteld kunnen worden. De persoonlijke vertelstijl heeft veel charme en ontstaat niet alleen door de typische manier waarop het boek geschreven is, maar ook doordat de karakters uitvoerig worden vormgegeven. Ook de epiloog sluit daar uitstekend bij aan. De vragen waar de lezer mee zit, worden allen beantwoord, precies op de manier waarop het bij een oude vriendin zou gaan. Dit creëert wederom de persoonlijke sfeer die de lezer zo goed bij het verhaal betrekt.

Ook sterk in Onderbewust is het feit dat er onderwerpen worden aangesneden die veel mensen aangaan. Niet alleen worden de gevaren van de ziekte anorexia haarfijn uit de doeken gedaan, maar ook het wegeten van emoties, waar waarschijnlijk nog veel meer mensen zich schuldig aan maken. Niet voor niets wordt obesitas in Nederland en de rest van de westerse wereld een steeds groter probleem.

Minder aan het boek vond ik dat er soms teveel toevalligheden in voorkwamen en dat bepaalde situaties, in tegenstelling tot de personages, iets te onrealistisch waren. Ook werden de emoties van Janine iets te extreem weergeven. Dit was, gezien de manier waarop Hofland haar karakter heeft vormgegeven, niet echt nodig geweest. Bovendien vond ik de rest van het verhaal daar net niet sterk genoeg voor, waardoor het geheel teveel op de emoties bleef leunen.

Hoewel Onderbewust lekker wegleest, zijn er dus toch een aantal opmerkingen. Ook slaat het wat betreft de doelgroep de plank een beetje mis. De fraai vormgegeven cover en de covertekst richten zich duidelijk op een jonge doelgroep, terwijl ik denk dat wat oudere vrouwen zich beter in het verhaal kunnen inleven. Wanneer Hofland zich verder bekwaamt in het schrijven, komt ze zonder twijfel ver. Ik ben bereid deze debuutroman het voordeel van de twijfel te geven; mijn 3,5 sterren worden er toch vier.