Het wachten meer dan waard

We moesten meer dan drie jaar wachten op het laatste deel uit de serie De Verborgen Universiteit van Natalie Koch. Maar hé, dan heb je ook wat. De Stad van de alchemist is een spannend, gelaagd en meeslepend verhaal geworden dat de belofte meer dan waar maakt. Koch staat hiermee helemaal voorgesorteerd om ook internationaal succes te behalen.

In het eerste deel van deze serie maakten we kennis met de Amsterdamse Alexa Westerhof. Ze gaat tijdens een uitwisseling studeren aan een kleine universiteit in Londen, maar ontdekt achter de schermen de Untracable University – een verborgen universiteit waar magie wordt onderwezen. Alexa komt erachter dat haar onbekende vader daar heeft gestudeerd en dat ook zij een maga is. Ze gaat er op zoek naar haar familieverleden, waarin enkele docenten een sleutelrol blijken te spelen. In deel twee ontdekt Alexa wat er werkelijk gebeurd is met haar vader en zijn vrienden. Deel drie rondt het geheel af: Alexa moet nu de gevolgen accepteren van het feit dat ze geheimen heeft opgerakeld. En dat brengt niet alleen haar vrienden, maar zelfs heel Londen in groot gevaar.

Het is even schakelen, als je De Stad van de Alchemist openslaat. Immers, dit is niet zomaar een rechttoe-rechtaan fantasyroman. Het verhaal zelf is allesbehalve eenvoudig, als een doolhof waarin je de verknoopte lijntjes met volle aandacht moet volgen naar het einde. Ook de karakters zijn complex. Beide zijn krachtige redenen om dit boek te lezen en ervan te houden, maar het betekent ook dat het inspanning vergt om de draad op te pakken. Weliswaar is een samenvatting van de vorige delen toegevoegd, maar die is heel summier en het kost tijd voor de vele details en vondsten weer volledig op hun plek vallen.

Maar dan begint de pret ook echt. De Stad van de Alchemist is – net als de voorgaande delen – een genot om te lezen. Niks geen ‘Harry Potter voor volwassenen’ – tenminste, als je de communicatie via papyrusboekjes schrapt en het bedenken van spreuken voor doeleinden die prima met ‘gewone’ middelen geregeld kunnen worden. Dit is een boek dat in de eerste laag een spannend verhaal biedt over een gevaarlijk geheim dat Alexa en haar vrienden koste wat kost uit de verkeerde handen proberen te houden. Dat verhaal alleen al overtuigt door het oog voor detail – Londen ademt in elke zin –, de duidelijke kennis van het universitaire leven, en de gedegen achtergrond van alchemie en gnostiek.

In de tweede laag stelt Koch keer op keer morele vragen: wat maakt dat iets ‘juist’ is? Kun je je medemensen dwingen tot het goede? Hoever reikt persoonlijke verantwoordelijkheid? Het is een verhaal over ambities en verlangens, dat het hele grijze spectrum van moraal verkent.

Geen enkele van de talloze personages is plat of cliché. Stuk voor stuk hebben ze hun eigen verleden, geheimen en persoonlijke dilemma’s: van de alcholistische, zwaarmoedige filosofiedocent Nick Rafiel die er maar niet in slaagt om werkelijk aansluiting te vinden bij de wereld om hem heen, tot UU-bestuursvoorzitter Lady Caroline die haar liefde op moest geven om haar wetenschappelijke ambities waar te maken of Alan Matthews, die zijn hele leven heeft gevochten om zijn vampiernatuur in bedwang te houden, maar uiteindelijk een sleutelrol speelt juist doordát hij faalt.

Die karakters komen bovendien beter uit de verf dan in de eerste delen. Deel één was volledig vanuit het oogpunt van Alexa geschreven, deel twee concentreerde zich – via een dagboek - ook op Alexa’s overleden tante Eleanor. Maar deze keer switcht Koch regelmatig van perspectief, wat haar de gelegenheid geeft veel meer personages – ook de slechteriken – grondig uit te diepen.

En dan het taalgebruik. Koch is een verhalenverteller. Ze schrijft vloeiend, meeslepend en beeldend. Je zult haar nergens betrappen op overdreven mooischrijverij, en toch is het altijd prachtig. De dialogen zijn scherp en levendig, de vergelijkingen een genot om te lezen.

Enige minpuntje is dat sommige lijntjes een beetje dun blijven. De stad van Augustus’ Fenrick en Alexa’s verleiding bijvoorbeeld, de lijn van de kwaadaardige Lester of de relatie tussen Anne en zelfs de rol van Daniel Fenrick beloven meer dan Koch uiteindelijk levert. Maar ja, die volwaardig uitwerken had het boek waarschijnlijk van 700 naar 1000 pagina’s geduwd en dan hadden we nog langer moeten wachten…