Een te lange parodie
Alex Marshall is niet de echte naam van deze fantasyschrijver. Het is een pseudoniem voor een ‘gelauwerde auteur’ die al verschillende boeken in andere genres heeft gepubliceerd, meldt de uitgever. Er werd een tijdje druk gespeculeerd over Marshalls identiteit, maar inmiddels is duidelijk dat het gaat om Jesse Bullington, de auteur van historische romans als The Sad Tale of the Brothers Grossbart, maar ook van The Folly of the World waarin de – Nederlandse – Hoekse en Kabeljauwse twisten een hoofdrol spelen. De Amerikaanse Bullington heeft namelijk een deel van zijn jeugd in Nederland gewoond.
Dat Bullington een liefhebber van de fantastische genres was, was al langer bekend – hij schreef bijvoorbeeld het boek Letters to Lovecraft. Maar nu gaat hij zelf het pad op van de epische fantasy. Maar onder pseudoniem?
Het verhaal van Een kroon voor koud zilver gaat over Zosia, een voormalig rebellenleider die na haar overwinning zo teleurgesteld raakte in haar mogelijkheden om verandering te bewerkstelligen, dat ze haar eigen dood in scene zette. Ze heeft zich jarenlang teruggetrokken met haar geliefde en leeft in anonimiteit, tot een legerofficier haar dorp verwoest en de bewoners vermoordt. Zosia zint op wraak en trekt opnieuw ten strijde. Intussen heeft zich een nieuw leger gevormd dat marcheert onder haar oude banier. En ook haar oude Trawanten duiken weer op. Maar niet iedereen heeft het goed met haar voor.
Prima insteek, zij het niet overdreven origineel. Maar als je vervolgens verder leest, blijkt dit boek behoorlijk verwarrend. Thematiek is op orde: het gaat over de teleurstelling van Zosia in ‘het systeem’, haar teleurstelling in voormalige vrienden, de teleurstelling van haar voormalige Trawant Maroto die haar terugvindt, maar niet zoals gehoopt, enzovoort. Hier geen strijd tussen goed en kwaad, maar enkel cynisch overleven.
De wereld die Marshall neerzet lijkt op het eerste gezicht behoorlijk complex. De verschillende culturen binnen de Ster zijn rijk in detail. Dat loopt van biechten met een brandende kaars onder een metalen stoel, tot het opvoeren van koppels van hetzelfde geslacht zonder dat daar veel woorden aan vuil worden gemaakt en het gebruik van giftige insecten als narcotica.
Zelfs de karakters – de cynische Zosia, naïeve Ji-hyeon, de verraderlinge Kang-ho en de zoekende Portoles – hebben stuk voor stuk doorwrochte achtergronden en over hun motivatie is nagedacht.
En toch.
De details vliegen je bij elke zin om de oren – maar je krijgt als lezer nooit grip op het grote geheel. Het zijn losse ornamenten die geen eenheid vormen. Ook stopt Marshall enorm veel ‘tell’ in dit boek: eindeloze beschrijvingen en veel aandacht voor onnodige details. Hij heeft bovendien de vermoeiende behoefte om de meest waanzinnige vergelijkingen op te dissen. ‘Ze voelde zich zo afgepeigerd als de pony van een vette monnik na een pelgrimstocht naar de Geheime Stad van de Sneewluipaard.’ Of: ‘Hij moest lopen als de Roofzuchtige Graaf toen hij uit de Zevende Hel werd gejaagd, in de tijd voordat de Bevroren Savannen onder het ijs kwamen te liggen en Sullens voorouders renden als luipaarden om hun voeten niet te verschroeien op de gloeiendhete aarde.’
Ook veel karakters zijn moeilijk serieus te nemen. Denk aan Ji-heyon, een prinsesje dat van de ene dag op de andere tot generaal wordt gebombardeerd en Zosia kopieert in een sexy, weinig verhullend, maliënkoldertje.
‘Als je echt zo nodig voor ze moet bidden, heb je persmissie om bij de latrines te gaan staan om daar het geluid van hun scheten te zegenen.’
Verder zijn ze stuk voor stuk modern, cynisch en hard. ’Krijg nou verdomme allemaal de vliegende vinkentering’, denkt Maroto op een gegeven moment. Of: ‘Als je echt zo nodig voor ze moet bidden, heb je persmissie om bij de latrines te gaan staan om daar het geluid van hun scheten te zegenen.’ Echter: alle karakters denken hetzelfde, praten hetzelfde en voelen grofweg hetzelfde. Ze zijn daardoor niet onderscheidend en komen niet werkelijk tot leven.
Kortom: hoe serieus neemt Marshall zichzelf? Speelt hij hier bewust met alle clichés van matige epische fantasy? Is dat de reden waarom hij een pseudoniem koos? Marshall/Bullington zelf ontkent dat zijn boek een parodie is. ‘So while there’s humor in the work that’s predicated on certain preconceptions about dark fantasy, the novel is by no means a parody. I approached the project with the utmost sincerity’, zei hij in een interview. Maar tegelijk lijkt hij een te ervaren auteur om in de valkuilen te trappen van de matige fantasyschrijvers die hij lijkt te volgen.
Wel een parodie dan? Dan is het een dappere poging, maar wel eentje die veel te ver is doorgevoerd. Zo’n beschrijving kan even een glimlach oproepen, maar op pagina 655 is de lol ervan af. De eenvormige dialogen vermoeiend en het gebrek aan eenheid in de wereldbouw wordt ergerlijk.
Dan zijn er nog de slordigheden, die mogelijk ontstaan zijn door de vertaling. Tsjoi heet op een bepaald moment Choi, zinnen sluiten niet goed op elkaar aan, een woord als ‘anathema’, gebruikt voor mensen met dierlijke kenmerken, heeft in het Nederlands veel minder de betekenis van ‘vervloekte’ dan in het Engels. Veel namen zijn vertaald: Wijsneus, Snelle Speer, maar hoofdpersoon Sullen blijft Engels.
De drie sterren is voor een consequent doorgevoerde parodie met een scherpe blik voor de valkuilen van het genre. Er zullen vast lezers zijn die de zwarte humor in dit boek kunnen waarderen. Maar wie bijna dertig euro uitgeeft en een serieuze epische fantasy verwacht, zal de lol er minder van inzien. Er schijnt een deel twee in aantocht te zijn. Dat laat ik op de plank liggen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Christien Boomsma
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
