Meer dan 6,0 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

De wijze vijgenboom

Chrystel 06 augustus 2024
‘Cartografie is een andere naam voor verhalen die worden verteld door winnaars.
Verhalen verteld door verliezers, daar is geen naam voor.’ -Het Eiland van de Verdwenen Bomen, p.9
Cyprus, 1974. De jonge geliefden Kostas en Defne bevinden zich in een moeilijke situatie: door toenemende spanningen tussen Turks-Cyprioten en Grieks-Cyprioten is de hoofdstad Nicaea opgedeeld en zal hun geheime liefdesrelatie nooit geaccepteerd worden. Hoewel het steeds gevaarlijker wordt, ontmoeten de twee elkaar in de taverne De Blije Vijg. Deze uitspanning wordt gerund door het homostel Yiorgos en Yusuf, die door hun gemengde relatie en geaardheid extra risico lopen. De vijgenboom ziet alles aan en vertelt vanuit haar ecologische blik over de natuur en geschiedenis van het eiland.

Jaren later in de jaren 2010 woont Kostas met zijn dochter Ada in Engeland. Sinds het overlijden van Defne is er weinig toenadering tussen vader en dochter; Ada voelt zich eenzaam en onbekend met haar roots, aangezien haar vader het verleden vooral wil laten rusten. De komst van Ada’s tante Meryem zal een nieuw licht op het verleden en de Cypriotische cultuur werpen. En dan is er nog een vijgenboom, die door Kostas begraven is opdat ze in het voorjaar weer zal kunnen bloeien.

Het perspectief in de roman springt meteen in het oog: al in de eerste alinea’s wordt duidelijk dat de lezer te maken heeft met een niet-menselijke entiteit die ‘larger than life’ is, maar tegelijkertijd middenin de natuur staat. De vijgenboom ziet meer dan de mensen en toevallig passerende wezens en leert tegelijkertijd van ze. Op deze manier is de boom wijs en in verbinding met Cyprus, zelfs als Kostas haar als stekje mee naar Londen brengt.

Naast de vijgenboom wordt het verhaal verteld vanuit Ada, een dochter van immigrantenouders in Engeland. Ze voelt zich anders dan haar klasgenoten en kan niet goed verklaren waar ze vandaan komt. Vanuit haar interesse voor het verleden zoekt ze naar wezenlijk contact met haar vader, die sinds de dood van haar moeder Defne emotioneel onbereikbaar is.

Elif Shafak (1971) schrijft over verschillende culturen in Turkije en de omringende landen en heeft een bijzondere belangstelling voor taal. Na het publiceren van De Bastaard van Istanbul (2006) werd ze bedreigd in Turkije, waarop ze naar Engeland emigreerde om vrijer te kunnen schrijven. Sindsdien schrijft ze afwisselend in het Turks en Engels, waarbij ze haar teksten soms weer in een andere taal omzet. Haar passie voor taal komt tot uiting in haar poëtisch geschreven zinnen, waarin de waarneming vaak een belangrijke rol speelt.

In Het Eiland van de Verdwenen Bomen komt de waarneming van de natuur sterk naar voren: Shafak geeft een centrale rol aan de natuur, die vele malen wijzer dan de mens is. Uiteindelijk blijkt de vijgenboom de alwetende verteller. Eventuele aannames en voorveronderstellingen van de lezer worden subtiel omgevormd, aangezien we als mens niet over de algehele waarheid van de natuur beschikken. De zinnen zijn melodisch en poëtisch op zichzelf, wat aanzet tot slow reading en bezinning. De auteur wil de lezer zo bewust maken van de waarde van de natuur en het belang van de natuurbescherming op een subtiele manier. Het is aan de lezer om de urgentie hiervan te onderkennen.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Chrystel

Gesponsord

Aan het lot kun je niet ontsnappen ... of wel?

Intermezzo is een prachtige roman over broers en geliefden, van dé literaire stem uit Ierland.

Door de late middeleeuwen letterlijk aan te raken blaast Van Loo ons verre verleden meer dan ooit nieuw leven in.

Een ode aan de Hollandse keuken en de smaak van thuis.

Meer dan 200 recepten voor de kerstdagen.

Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Het leukste cadeau voor iedereen: lol verzekerd!

Toine Heijmans neemt zijn lezers mee naar de uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis.

Een roman over iemand die floreert als onderzoeker, maar zich het comfortabelst voelt als ze zelf in de schaduw blijft

In Lijtje deelt Harmen van Straaten ontroerende, grappige en herkenbare verhalen over zijn dementerende moeder.

De schitterende beelden en poëtische teksten vertellen het verhaal van een bijzondere vriendschap, tussen het meisje en de drie dieren.

Een magisch coming-of-age-verhaal over een jongen die zijn eerste weekend zonder zijn ouders doorbrengt. . . en een leeuw die op hem komt passen.

Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Deze nieuwe fase kan er een zijn van vreugde, vervulling en verdieping.

De Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

De auteur van Het meisje in de trein is terug! Ligt de waarheid op het eiland begraven?

Kenia, 1926. De jonge Ivy staat voor grote uitdagingen. Ondertussen is Ranjana, een jonge Indiase vrouw, op de vlucht.

Een nieuwe, inclusieve geschiedenis van het vroegst bewoonde continent van de wereld.

Een prachtig overzicht van de liefdespoëzie, van de vroege middeleeuwen tot nu

Hoe kunnen we ons een weg banen door dit alles?

Drie jaar geleden overleed haar beste vriendin, en sindsdien staat Erins leven stil.

Kenia, 1910. Als de jonge Ivory meereist met haar vader op safari, wordt ze onmiddellijk verliefd op het land en de natuur