Lezersrecensie
Intergenerationele impact
Oorspronkelijke titel: Jäglerin und Sammlerin
Gelezen in vertaling: Mijn Moeder Heeft Altijd Gelijk
Alisa groeit op in Duitsland als kind van Oekraïense ouders. Elke dag moet ze van haar moeder horen dat ze dingen verkeerd doet, sloom is en geen volmaakte dochter is. Als haar vader het gezin verlaat om terug te gaan naar Oekraïne, blijven moeder en dochter alleen achter. Alisa ontwikkelt de eetstoornis boulimia, waarbij vreetbuien zich afwisselen met boven de wc hangen en schuldgevoel. Het helpt haar niet dat haar moeder dit gedrag niet begrijpt en haar met het buurmeisje en modeldochter Masja blijft vergelijken. Alisa wordt uiteindelijk opgenomen in een kliniek.
Jaren later ontvangt Tania een brief van haar dochter die haar aan het denken zet. Langzaamaan wordt duidelijk dat Tania’s ogenschijnlijk perfecte leven en jagersinstinct ook een keerzijde hebben..
De Nederlandse vertalers hebben goed werk geleverd en een vrije vertaling van de titel gegeven: Mijn Moeder Heeft Altijd Gelijk. De oorspronkelijke titel van Jäglerin und Sammlerin zou letterlijk vertaald kunnen worden als Jaagster en Verzamelaarster, maar dit geeft de essentie minder goed weer. Het is goed dat er voor een creatieve vertaling is gekozen.
Het verhaal begint rauw en meedogenloos tegenover Alisa, die het volgens haar moeder nooit goed kan doen. Tania is neergezet als een tijgermoeder met grenzeloze destructieve opmerkingen. Als lezer komen de opmerkingen ook binnen, waardoor het na laat denken over de impact van woorden. Verwachtingen voor vrouwen in de maatschappij komen ook met een sneer naar voren: zowel in de Oekraïense als Duitse maatschappij moeten vrouwen voldoen aan onrealistische schoonheidsidealen. Voor Tania telt alleen de schoonheid en ze projecteert dit dan ook op haar dochter, met Alisa’s boulimia en minderwaardigheidsgevoel als gevolg.
De reflecties op het verleden zijn prachtig uitgewerkt en geven een extra dimensie aan het gedrag van de personages en verklaren waarom ze zo zijn geworden zoals ze zijn. De verwachtingen van moeders in Oekraïne tijdens de Sovjettijd en die van Duits-Oekraïense moeders worden vergeleken, waarbij er sprake blijkt te zijn van een intergenerationeel trauma. Veel van het verleden wordt weggestopt, terwijl dit in het heden doorwerkt. Over mentale problemen wordt door de personages van de eerdere generaties nauwelijks gesproken, waardoor het probleem in de volgende generatie doorwerkt.
Lana Lux vluchtte op haar tiende na de val van het Sovjetrijk vanuit Oekraïne naar Duitsland. Ze is een succesvolle schrijver en illustrator. Haar eerste boek Kukolka is in meerdere talen vertaald. Mijn Moeder Heeft Altijd Gelijk is haar tweede roman, waarin het verhaal vanuit een ‘mehrperspektiv’ verteld wordt.
Lana Lux laat de lezer nadenken over de kracht van woorden en waardering, de impact van trauma op meerdere generaties en de manier waarop we met mentale problemen omgaan. Lux biedt hiervoor een platform: het Instagramaccount eva_and_her_demons blijkt echt te bestaan en helpt bij het begrijpen van mentale problemen.
Gelezen in vertaling: Mijn Moeder Heeft Altijd Gelijk
Alisa groeit op in Duitsland als kind van Oekraïense ouders. Elke dag moet ze van haar moeder horen dat ze dingen verkeerd doet, sloom is en geen volmaakte dochter is. Als haar vader het gezin verlaat om terug te gaan naar Oekraïne, blijven moeder en dochter alleen achter. Alisa ontwikkelt de eetstoornis boulimia, waarbij vreetbuien zich afwisselen met boven de wc hangen en schuldgevoel. Het helpt haar niet dat haar moeder dit gedrag niet begrijpt en haar met het buurmeisje en modeldochter Masja blijft vergelijken. Alisa wordt uiteindelijk opgenomen in een kliniek.
Jaren later ontvangt Tania een brief van haar dochter die haar aan het denken zet. Langzaamaan wordt duidelijk dat Tania’s ogenschijnlijk perfecte leven en jagersinstinct ook een keerzijde hebben..
De Nederlandse vertalers hebben goed werk geleverd en een vrije vertaling van de titel gegeven: Mijn Moeder Heeft Altijd Gelijk. De oorspronkelijke titel van Jäglerin und Sammlerin zou letterlijk vertaald kunnen worden als Jaagster en Verzamelaarster, maar dit geeft de essentie minder goed weer. Het is goed dat er voor een creatieve vertaling is gekozen.
Het verhaal begint rauw en meedogenloos tegenover Alisa, die het volgens haar moeder nooit goed kan doen. Tania is neergezet als een tijgermoeder met grenzeloze destructieve opmerkingen. Als lezer komen de opmerkingen ook binnen, waardoor het na laat denken over de impact van woorden. Verwachtingen voor vrouwen in de maatschappij komen ook met een sneer naar voren: zowel in de Oekraïense als Duitse maatschappij moeten vrouwen voldoen aan onrealistische schoonheidsidealen. Voor Tania telt alleen de schoonheid en ze projecteert dit dan ook op haar dochter, met Alisa’s boulimia en minderwaardigheidsgevoel als gevolg.
De reflecties op het verleden zijn prachtig uitgewerkt en geven een extra dimensie aan het gedrag van de personages en verklaren waarom ze zo zijn geworden zoals ze zijn. De verwachtingen van moeders in Oekraïne tijdens de Sovjettijd en die van Duits-Oekraïense moeders worden vergeleken, waarbij er sprake blijkt te zijn van een intergenerationeel trauma. Veel van het verleden wordt weggestopt, terwijl dit in het heden doorwerkt. Over mentale problemen wordt door de personages van de eerdere generaties nauwelijks gesproken, waardoor het probleem in de volgende generatie doorwerkt.
Lana Lux vluchtte op haar tiende na de val van het Sovjetrijk vanuit Oekraïne naar Duitsland. Ze is een succesvolle schrijver en illustrator. Haar eerste boek Kukolka is in meerdere talen vertaald. Mijn Moeder Heeft Altijd Gelijk is haar tweede roman, waarin het verhaal vanuit een ‘mehrperspektiv’ verteld wordt.
Lana Lux laat de lezer nadenken over de kracht van woorden en waardering, de impact van trauma op meerdere generaties en de manier waarop we met mentale problemen omgaan. Lux biedt hiervoor een platform: het Instagramaccount eva_and_her_demons blijkt echt te bestaan en helpt bij het begrijpen van mentale problemen.
0
Reageer op deze recensie