Slechte bundeling, heel goede verhalen

“Familiestukken” van Alice Munro (geb.1931) is een verhalenbundel 2017. De ondertitel van de bundel is “Haar mooiste verhalen”. Bij lezing van de kleine lettertjes in het begin van het boek wordt duidelijk dat het gaat om een vertaling van de bundel “Family Furnishings. Selected Stories 1995-2014”. Het gaat dus niet om een keuze uit al haar mooiste verhalen, Munro maakte immers haar debuut in 1968, maar om een keuze uit een bepaalde periode van haar werk. Dit is een slordigheid van uitgever De Geus. Helaas is het niet het enige wat mis is aan de Nederlandse uitgave van “Familiestukken”. In de oorspronkelijke Engelstalige bundel “Family furnishings. Selected stories 1995-2014” zijn 24 verhalen opgenomen, in “Familiestukken” zijn het er elf. Nergens in de Nederlandstalige versie is enige verklaring te vinden waarom niet de gehele bundel is vertaald. Dat had makkelijk gekund, omdat alle verhalen uit de Engelstalige bundel ook al eens zijn verschenen in het Nederlands in een bundel van Munro. Wat “Familiestukken” dan weer wel heeft, en de Engesltalige versie gelukkig niet, is een tenenkrommend Inleiding van Marja Pruis en Greta Le Blansch in de vorm van een correspondentie tussen moeder en dochter. Deze Inleiding voegt niets toe, bevat weinig tot geen informatie over Alice Munro of over haar werk. Na lezing van deze Inleiding en de andere tekortkomingen bij deze bundel, had ik al bijna geen zin meer om de 11 verhalen te gaan lezen. Ik heb er echter geen spijt van dat ik mij over mijn tegenzin heb weten te zetten.

Munro ontving de Nobelprijs voor literatuur in 2013. Zij is de eerste auteur die deze prijs ontvangt die alleen maar korte verhalen en een enkele novelle heeft geschreven. De prijs ging en gaat anders altijd uit naar of een dichter of een schrijver die ook langer werk op zijn/haar conto heeft. Naast de Nobelprijs voor literatuur heeft Munro ook nog andere (internationale) literaire prijzen gewonnen, waaronder drie keer de O’Henry Award voor het beste in het Engels geschreven korte verhaal in de jaren 2006, 2008 en 2012. “Passie” het winnende verhaal uit 2006 is opgenomen in “Familiestukken”.

In “Passie” net als in de meeste van haar verhalen, niet alleen de verhalen opgenomen in “Familiestukken, is ook in “Passie” het hoofdpersonage een in Canada woonachtige vrouw die in een beslissende fase van haar leven terecht komt en moet kiezen over hoe haar leven de komende jaren er uit gaat zien. De keuze waar de vrouwelijke hoofdpersonages bij Munro voor komen te staan zijn te herleiden tot het loslaten van het provinciale (klein-)burgerlijke leven of een wereldser leven in een grotere stad. Niet dat deze twee keuzes zo heel diametraal tegen over elkaar staan bij Munro; er zitten altijd wel weer addertjes onder het gras. Bovendien, en dat is wat deze verhalen zo boeiend maakt, gaat het bij Munro nooit helemaal om die keuzes of het keuzeproces. Zij schrijft er wat omheen, de keuzes lijken dan ook terloops te worden gemaakt, er bij vluchtige lezing niet echt er toe doen, het personage dat de keuze moet maken lijkt dan ook vaak of weg te lopen voor het maken van de keuze of het niet volledig willen inzien wat de consequenties van een mogelijke keuze zijn. Dit zorgt er ook voor dat de verhalen die allemaal in Canade afspelen met allemaal een vrouwelijk Canadese als hoofdpersonage toch niet gaan vervelen wanneer je er een aantal achter elkaar leest.

Munro houdt het ondanks de terugkerende overeenkomsten in alle verhalen, iedere keer weer boeiend door het verhaal op een heel andere manier te vertellen. Tel daarbij op de consistente hoge kwaliteit van alle verhalen in deze bundel, vaak kent een verhalenbundel wel een of twee verhalen die iets minder goed geslaagd zijn, en iedere liefhebber van het literaire korte verhaal zal met plezier deze bundel lezen ondanks alle slordigheden van de uitgever.