Een kritische noot
Zelf zou ik 'Arab' - overigens een woord met een negatieve lading - nooit hebben uitgekozen. Zowel de kaft, als titel en onderwerp, maar zeker ook de informatie op de achterflap spreken mij niet aan. Maar wat ben ik blij dat ik 'Arab' toegewezen heb gekregen om te lezen voor de Hebban Debuutprijs 2022.
De auteur Parham Rahimzadeh komt, ondanks dat zijn familie een goed bestaan heeft in Iran, waar zijn vader werkzaam was als ingenieur, als baby-asielzoeker naar Nederland. Na eerst opgevangen te zijn in een asielzoekerscentrum groeit hij daarna op in een achterstandswijk in Groenoord. Het ingenieursdiploma van zijn vader wordt in Nederland niet erkend en om de kost te verdienen gaat zijn vader aan de slag als schoonmaker. Wanneer Rahimzadeh twaalf is overlijd zijn moeder. Ondanks de omstandigheden weet Rahimzadeh het als VWO-leerling uiteindelijk tot fiscalist te schoppen en wat mij betreft mag hij daarbij met recht schrijver aan toevoegen.
Wie 'Arab' heeft gelezen weet dat veel terug te vinden is in zijn boek. Zijn jeugdervaringen heeft Rahimzadeh dan ook tot inspiratiebron gebruikt. Zo heeft hijzelf nooit in een jeugdbende gezeten, maar is er wel tussen opgegroeid. Hij heeft van dichtbij kunnen meemaken wat dit voor onveilig gevoel op straat kan geven en heeft dat overtuigend in Arab weten neer te zetten. Ook heeft hij de dood van zijn moeder en een goede jeugdvriend in zijn boek verwerkt. Het meest bizarre autobiografische aspect, zo vertelt hij in een interview bij Op1, is de manier waarop hij en zijn vader erachter zijn gekomen dat zijn moeder al een week was overleden.
'Arab' gaat over identiteitsvorming in een multiculturele achterstandswijk met de daarbij behorende problematiek, uitzichtloosheid, discriminatie die zich in vele vormen voordoet. Het stelt maatschappelijke problemen aan de kaak en laat je nadenken over hoe Nederland omgaat met vluchtelingen en met de achterstandswijken.
‘In Iran was hij ingenieur, maar in Nederland erkennen ze zijn universitaire diploma’s niet. Hij kan veel meer dan op een booreiland zijn rug breken. Maar hier in Nederland boeit ze dat niet.’
P. 159
Het is jammer dat de spanningsboog in Arab niet altijd even strak gespannen is. Deze wordt gelijk op scherp gezet met de in media res waarmee het verhaal begint. Ik kreeg direct het gevoel aan een spannende misdaadroman begonnen te zijn. Je wilt weten wat er is gebeurd, hoe het zo is gekomen. Direct daarna is de spanningsboog echter voor langere tijd verdwenen. Het verhaal lijkt dan meer op een coming-of-age verhaal over een persoonlijke ontwikkeling van een jongen uit een probleemwijk. Door dit grote verschil wist ik lange tijd ook niet waar het verhaal mij heen zou brengen. Pas vanaf pagina 154 wordt de spanningsboog weer wat aangetrokken en wordt het verhaal opgebouwd naar de in media res waarmee het verhaal is begonnen.
Ook kreeg ik op pagina 88 het beeld niet helemaal duidelijk: ‘Ayala staat op de richel van de rots. Achter haar kletst de woeste zee tegen de scherpe rotswanden.’ Ze staat dus met haar rug naar de zee toe. Een aantal regels verder: ‘Ayla schuifelt verder totdat haar tenen de richel versieren. […] Ayla draait zich om, kijkt me levenloos aan en zegt dat ik haar moet volgen. Een derde golf raakt ons en veegt de richel schoon.’ Hieruit kan ik weer heel duidelijk halen dat ze niet met haar rug maar met haar gezicht naar de zee staat. Dichter naar de richel toeschuift in plaats daarvandaan.
Desondanks krijgt 'Arab' van mij vier sterren. Het verhaal had wel even de tijd nodig om op gang te komen en op pagina 88 duizelde het mij even op de richel van de rots, maar daar tegenover staat de openhartige, kritische en daarmee voor sommigen misschien ook wel confronterende schrijfstijl van de auteur die je middels een meeslepend verhaal aanzet tot denken over maatschappelijke kwesties en dan met name over vluchtelingen, achterstandswijken en kansongelijkheid. En daarmee verdient het verhaal zeker zijn vier sterren.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Cindy de Rijk
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
