Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Psychologische thriller, familieverhaal, en meesterwerk

ClemRob 20 juli 2023
Een meesterwerk. Tegelijk een psychologische thriller, een verhaal over een dysfunctionele familie, en een haast filosofische roman over ouder worden. Bovenaan de stamboom staan de 98jarige grootoma Ottilie, en haar al even stokoude boezemvriend meneer Takma. Bij de jongere generaties ontmoet je onder andere een ongehuwde ultracalvinistische kwezel, een mannenverslindster op haar retour, een middelmatig schrijvertje dat doodsbang is om oud te worden, een door geschiedenis geobsedeerde pervert, een diep getraumatiseerde depressieveling, een uitdagend genietende operazangeres die de familie ontvlucht is, een tot fanatiek katholicisme bekeerde tante die de familie ontvlucht is...

En heel die rond mekaar heen dwalende, mekaar aftastende familie loopt gebukt onder een geheim. Want er is iets gebeurd, 60 jaar geleden, en als lezer ontdek je heel traag wat dat precies was. Sommige familieleden weten wat “het” is omdat ze er getuige van waren, anderen hebben “het” later ontdekt, nog anderen weten dat er “iets” is maar zijn te bang van de waarheid om meer te willen weten, en weer anderen proberen te achterhalen wat “het” is. Niemand weet wat de anderen weten, sommigen denken zelfs dat zij als enigen op de hoogte zijn.

Couperus bouwt dit schitterend op. De eerste dertig bladzijden denk je in een psychologiserende familiekroniek te zitten. Maar dan is er ineens een gesprek dat alles op zijn kop zet. En dan ontdek je, stapje per stapje, wat er aan de hand is. Tegen een kwart zit je ineens in een bijzonder angstaanjagende thriller. Nog wat verder begin je te ontdekken hoe getraumatiseerd, of geobsedeerd, of gewoon geflipt elke personage elk op zijn of haar eigen manier is. Er zit een lange, nachtmerrie-achtige scène in die je de stuipen op het lijf jaagt. Een overlijdensscène die je geschokt achterlaat. Een huis waarin twee kamers telkens opnieuw terugkeren, elk met hun eigen rol, zo knap geschetst dat je in een film van Kubrick lijkt te zitten.

Het is ook een filosofische roman. De meeste personages zijn 60 of ouder, en elk van hen gaat op een eigen manier om met dat oud worden en oud zijn - en als 58er raakte me dat zeer. (Wellicht moet je al wat leven achter je hebben om dit boek helemaal te vatten.) En natuurlijk is er Couperus' sublieme stijl. De man bedenkt aan de lopende band woorden en zelfs grammaticaregels ("een lach die pijnlijkte om zijn lippen"). Hij is grappig (gezette tante Floor, "boezemdeindende de trap afschommelend"), venijnig ("artisten zijn amuzeurs, voor zichzelf en voor anderen"), poëtisch (de laatste zin van de sterfscène: "Buiten weende de dooi aan de ramen), en vooral obsessief: het woord "oud" of varianten erop komen meer dan 400 keer voor, “ding” of “dingen” 200 keer. Couperus hamert, sommige personages hameren, en dat kan storen maar voor mij maakte dat het verhaal alleen maar nog akeliger. Ja, de taal is zeer archaïsch, maar daar ben je snel aan gewend en vanaf dan is het puur genieten.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van ClemRob

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.