Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Psychologische thriller, familieverhaal, en meesterwerk

ClemRob 20 juli 2023
Een meesterwerk. Tegelijk een psychologische thriller, een verhaal over een dysfunctionele familie, en een haast filosofische roman over ouder worden. Bovenaan de stamboom staan de 98jarige grootoma Ottilie, en haar al even stokoude boezemvriend meneer Takma. Bij de jongere generaties ontmoet je onder andere een ongehuwde ultracalvinistische kwezel, een mannenverslindster op haar retour, een middelmatig schrijvertje dat doodsbang is om oud te worden, een door geschiedenis geobsedeerde pervert, een diep getraumatiseerde depressieveling, een uitdagend genietende operazangeres die de familie ontvlucht is, een tot fanatiek katholicisme bekeerde tante die de familie ontvlucht is...

En heel die rond mekaar heen dwalende, mekaar aftastende familie loopt gebukt onder een geheim. Want er is iets gebeurd, 60 jaar geleden, en als lezer ontdek je heel traag wat dat precies was. Sommige familieleden weten wat “het” is omdat ze er getuige van waren, anderen hebben “het” later ontdekt, nog anderen weten dat er “iets” is maar zijn te bang van de waarheid om meer te willen weten, en weer anderen proberen te achterhalen wat “het” is. Niemand weet wat de anderen weten, sommigen denken zelfs dat zij als enigen op de hoogte zijn.

Couperus bouwt dit schitterend op. De eerste dertig bladzijden denk je in een psychologiserende familiekroniek te zitten. Maar dan is er ineens een gesprek dat alles op zijn kop zet. En dan ontdek je, stapje per stapje, wat er aan de hand is. Tegen een kwart zit je ineens in een bijzonder angstaanjagende thriller. Nog wat verder begin je te ontdekken hoe getraumatiseerd, of geobsedeerd, of gewoon geflipt elke personage elk op zijn of haar eigen manier is. Er zit een lange, nachtmerrie-achtige scène in die je de stuipen op het lijf jaagt. Een overlijdensscène die je geschokt achterlaat. Een huis waarin twee kamers telkens opnieuw terugkeren, elk met hun eigen rol, zo knap geschetst dat je in een film van Kubrick lijkt te zitten.

Het is ook een filosofische roman. De meeste personages zijn 60 of ouder, en elk van hen gaat op een eigen manier om met dat oud worden en oud zijn - en als 58er raakte me dat zeer. (Wellicht moet je al wat leven achter je hebben om dit boek helemaal te vatten.) En natuurlijk is er Couperus' sublieme stijl. De man bedenkt aan de lopende band woorden en zelfs grammaticaregels ("een lach die pijnlijkte om zijn lippen"). Hij is grappig (gezette tante Floor, "boezemdeindende de trap afschommelend"), venijnig ("artisten zijn amuzeurs, voor zichzelf en voor anderen"), poëtisch (de laatste zin van de sterfscène: "Buiten weende de dooi aan de ramen), en vooral obsessief: het woord "oud" of varianten erop komen meer dan 400 keer voor, “ding” of “dingen” 200 keer. Couperus hamert, sommige personages hameren, en dat kan storen maar voor mij maakte dat het verhaal alleen maar nog akeliger. Ja, de taal is zeer archaïsch, maar daar ben je snel aan gewend en vanaf dan is het puur genieten.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van ClemRob

Gesponsord

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!