De avond is omgemak

De avond is ongemak van Lucas Rijneveld.
Mijn eerste boek dit jaar was gelijk 5 sterren waard. Met de Engelse vertaling van dit boek won Rijneveld de International Booker Price als eerste Nederlander samen met literair vertaler Michele Hutchison.
Dit beklemmend mooie boek neemt je mee naar een streng gelovig boerengezin rond het jaar 2000. Dit gezin, wat sober en zeer vroom, bijna wereldvreemd leeft, verliest bij een schaatsongeluk de oudste zoon. Het verhaal wordt geschreven vanuit het perspectief van een van de kinderen, die op de dag zelf boos was dat het niet zelf mee mocht schaatsen en daarom vanuit kinderlijk oogpunt wenste dat niet het konijn met kerst zou sneuvelen maar de schaatsende oudere broer.

Het verhaal neemt je mee in de tijd na het overlijden waarin alle gezinsleden worstelen met het verlies. Eigenlijk kent dit verhaal alleen maar verliezers. Dit tegen de achtergrond van een uitbraak van mond -en klauwzeer wat ook de veehouderij van dit gezin treft. Rijneveld neemt je mee met de wanhoop van de ouders die niet bij machte zijn om hun eigen verdriet zo te kanaliseren dat ze er kunnen zijn voor hun drie kinderen. Het resultaat is zowel pedagogische als affectieve verwaarlozing van de kinderen en grote wanhoop en onmacht bij ouders die dondersgoed door hebben dat ze falen.
De dynamiek van het contact, zoals we dat binnen de GGZ vaak zien bij KOPP-kinderen (kinderen van ouders met psychiatrische problemen) wordt treffend beschreven onder meer in een dialoog waarbij een van de kinderen moeder vertelt dat ze wel een goede moeder is, zich zo klein als het is realiserend dat dit een grote leugen is en dat moeder dat dondersgoed door heeft Het verhaal eindigt in een dramatische climax en laat de lezer slikkend/ verstikkend achter. Het geloof kon dit gezin niet redden……….