Een universum van vlees

Waarom is de eerste roman van David Cronenberg een roman en geen filmscript? Waarom maakte Cronenberg geen film op basis van de verhaallijnen en personages die hij bedacht? De kracht van de roman Geconsumeerd zit ‘m in het feit dat je als schrijver in het hoofd van je personages kunt gaan zitten. Tell, don’t show.

Geconsumeerd is de Nederlandse vertaling van Consumed. De vertelling en de plot draaien inderdaad om iets dat geconsumeerd is: het lichaam van Celestine Arosteguy. Zelfbenoemd ‘parajournaliste’ Naomi Seberg is voor een reportage in Parijs, om een artikel te schrijven ─ met de bijbehorende audio- en video-opnamen ─ van de kannibalistische moord op Celestine, door haar man Aristide Arosteguy. Parajournalisten zijn journalisten die ‘embedded’ gaan in hun verhaal; het is ook een verwijzing naar alle spullen die Naomi als een paratroeper met zich meesleept: camera’s, lenzen, een Nagra recorder, diverse telefoons, iPads en andere hulpmiddelen om de teloorgang van de Arosteguys mee te kunnen weergeven. Het is een marxistisch filosofenechtpaar – maar dat marxisme is niet meer dan een lege toevoeging. Cronenbergs wereld draait niet om politiek.

Cronenberg vindt Naomi’s gadgets kennelijk wél interessant. De focus op die parafernalia zorgt ervoor dat voor de technologisch-uitgedaagde lezer de eerste vijftig pagina’s een kwestie van flink doorploegen zijn. Naomi heeft een geliefde, Nathan, die zich heeft gespecialiseerd in medische journalistiek. Vinger aan de pols is hier als associatie niet op zijn plek; Nathan is met eenzelfde tot de rand gevulde rolkoffer vol dure opname-apparatuur naar Boedapest gekomen om een interview te maken met dr. Zoltán Molnár, een obscure chirurg die begint waar andere artsen ophouden. De trailer van Consumed refereert aan dit deel van de roman.

Nathan en Naomi onderhouden contact met elkaar via Skype en andere communicatiemiddelen; zo komen ze er gaandeweg achter dat hun beide journalistieke projecten elkaar overlappen. Tegen die tijd is Naomi al vertrokken naar Tokio, op het spoor van Aristide, en zit Nathan inmiddels in Toronto. Hij is op bezoek bij een andere dokter, de naamgever van een geslachtsziekte die Nathan heeft opgelopen. In die beide steden komen ‘Than’ en ‘Omi’ in spiegelbeeldige situaties terecht.
Dit klinkt alsof Geconsumeerd vooral over technologie gaat. Maar het geeky gedoe is slechts een middel, de iSpulletjes zijn rekwisieten waarmee Nathan en Naomi zichzelf beschermen tegen de buitenwereld, maar waarmee ze ook hun liefde voor elkaar kunnen tonen. En er is veel meer liefde in de roman te vinden. Iedereen die wel eens een film van Cronenberg heeft gezien kent zijn fascinatie voor de relatie tussen lichaam en geest, liefde en seksualiteit. Er is weinig sprake van seksuele schaamte, maar des te meer van nieuwsgierigheid, wat iets anders is dan morele leegte. Intussen gooit Cronenberg vragen op: wat is opwindend? Wat doe je uit liefde voor je geliefde? En hoe ver wil je gaan om je vroegere minnaar nog eens te kunnen ontmoeten? De Arosteguys weten er alles van – zij nemen de roman gaandeweg over.

Beantwoordt de auteur alle vragen? Niet geheel en al, maar hij komt een heel eind. En intussen schept hij een universum van vlees, dat zindert van opwinding.