Sensueel zonder plat te zijn
Twee jaar geleden vierde Marion Bloem haar veertigjarig jubileum als schrijfster. In 1983 brak ze naar een groot publiek door met haar roman Geen gewoon Indisch Meisje. Omdat de schrijfster zich vereenzelvigde met gemengde afkomst, werd Bloem zowel in de media als in de wetenschap vanwege deze roman beschouwd als hét gezicht en dé stem van de tweede generatie Indische Nederlanders.
Na dit literaire debuut volgde een indrukwekkend oeuvre, waarin voormalig Nederlands-Indië en het hedendaagse Indonesië veelal werden gethematiseerd. Maar ook lust en liefde zijn thema’s waar Bloem door bevlogen is. Haar onlangs verschenen, gelijknamige roman is niet het eerste boek dat hierover gaat. Ook in Meer dan mannelijk (2011) worden liefde en lust tegenover elkaar geplaatst. Maar Lust en liefde is anders; met deze roman wilde de schrijfster de complexiteit van lust en liefde weergeven in een huwelijk dat al veertig jaar standhoudt. Daarin is ze met vlag en wimpel geslaagd.
Lust en liefde beslaat een periode van veertig jaar, die door hoofdpersonage Eva in de vorm van flashbacks wordt herdacht vanaf een massagetafel in haar eigen keuken. We leren de jonge negentienjarige Eva kennen die een relatie krijgt met Adam en moeite heeft de seksualiteit in zichzelf te ontdekken. Adam leert de onervaren Eva wat lust is en helpt haar geduldig ‘het lint’ weer terug te vinden, “de tinteling die nodig was om het gewenste hoogtepunt tijdens het vrijen te bereiken.”
Alhoewel Adam en Eva aan het begin van hun relatie beloven elkaar nooit te verlaten, worden de grenzen van liefde en lust steeds verlegd en weer bijgeschaafd. Eva vindt ‘het lint’ niet alleen bij haar eigen man, maar ook bij andere minnaars. Ook Adam overschrijdt de grenzen van monogamie. Terwijl Eva open is over haar escapades, houdt Adam zijn buitenechtelijke avontuurtjes voor zichzelf. De geliefden doen elkaar pijn, hun liefde wordt meerdere malen op de proef gesteld. De zwaarste proef moeten de geliefden echter doorstaan als Adam prostaatkanker krijgt. Niet alleen het ziekteproces en de bijbehorende zorgen zijn vreselijk, ook de lust verdwijnt bij Adam, datgene wat zo onlosmakelijk verbonden leek te zijn met hun liefde. Toch blijkt de voorgenomen onvoorwaardelijke liefde een sterke fundering.
“Ze zal weggaan als niet alleen de erotiek ontbreekt, maar ook de zuiverheid. Gebrek aan fysieke intimiteit is draaglijk als ze hun inhoudelijke intimiteit weten te heroveren. Hem verlaten zal moeilijk zijn. Hij is een deel van haar.”
Anders dan in veel van haar vorige romans, waarin situaties vanuit vele invalshoeken worden bekeken (Ver van familie is hiervan een goed voorbeeld), kent Lust en liefde slechts twee vertelperspectieven. Bloem daagde zichzelf uit om zich voor honderd procent in de twee personages, Adam en Eva, in te leven, en dat is gelukt. Het is net alsof er twee schrijvers -waarvan je automatisch bij de tweede schrijver denkt aan Bloems echtgenoot Ivan Wolffers- afwisselend aan deze roman hebben gewerkt. En alhoewel Bloem vindt dat het er niet toe mag doen of een roman wel of niet autobiografische elementen bevat (zie interview), kun je je daar als lezer niet aan onttrekken. De zestigjarige Eva is al sinds haar negentiende bij haar huidige man, heeft één zoon, is van Indische komaf, haar man krijgt prostaatkanker; stuk voor stuk gegevens die overeenkomen met het leven van de schrijfster. Maar doet dat ertoe? Nee. Ook zonder deze vergelijking is Lust en liefde een aangrijpend boek. De kracht van de roman zit in de kwetsbaarheid en de ontwikkeling van de personages en in de beeldende schrijfstijl.
Lust en liefde is sensueel, zonder plat te zijn. Geen erotiek slechts om het boek op te leuken, maar omdat het bij de ontwikkeling van de personages hoort. Marion Bloem laat zien dat lust en liefde zowel elkaars vriend als vijand kunnen zijn. Een ander thema dan we van ‘dé stem van de tweede generatie Indische-Nederlanders' gewend zijn, maar een herkenbare en vertrouwde schrijfstijl: een aanwinst in Bloems oeuvre.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Daphne van Rijssel
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
