Episch in alle opzichten

De steen des afscheids is het tweede boek van de vierdelige serie Heugenis, Smart en het Sterrenzwaard van Tad Williams. Luitingh-Sijthoff, de moederschoot van de epische fantasy in Nederland, geeft deze serie opnieuw uit omdat in 2017 het onverwachte vervolg verschijnt. Die reeks kan los gelezen worden, maar voor de echte die-hard is daar geen sprake van. Deze wereld moet tot in ieder detail herontdekt, doorleefd en genoten worden. En genieten valt er genoeg, want in de moderne uitgave telt De steen des afscheids ruim 800 pagina’s.

Luitingh-Sijthoff weet waar de fantasyliefhebber van houdt en dit boek van Tad Williams voldoet ruimschoots aan alle verwachtingen: het is dik, het bevat duidelijke landkaarten en wordt vergezeld van een namenlijst met daarin de ruim honderd verschillende personages die langer of korter de revue passeren. Niet iedere cover van deze uitgever is oogstrelend maar deze mag er zeker zijn. Simon is heel gedetailleerd getekend met allerlei attributen die je tijdens zijn avontuur tegenkomt. Hierdoor wordt het, net als de landkaarten, een naslagwerk. Knap gedaan.

De titel De steen des afscheids, zegt de liefhebber al voldoende: dit is fantasy in haar ultieme vorm. In geen enkele seller kom je de tweede naamval nog tegen, maar in epische fantasy is het bijna onontbeerlijk. Lange zinnen, met veel bijzinnen, vol met verwijzingen en sfeerbepalingen zijn eenvoudigweg een must. Niet de rode draad edoch de sfeer bepaalt de lengte van de scène of het perspectief waarin het wordt verteld. Nergens anders kom je beginzin tegen als waarmee Williams zijn avontuur inluidt:

‘Zelfs in de grot, waar het knetterende vuur grijze vingers van rook omhoogzond naar het gat in het rotsachtige dak, en rood licht over de muur met reliëfs van verstrengelde slangen, en beesten met slurven en starende ogen speelde, knaagde de kou nog aan Simons botten.’

Bij het lezen van deze zin weet iedere fantasy lezer meteen: dit boek staat garant voor een weekend vol leesplezier. Dit boek dompelt je onder in een heerlijke waanwereld vol van mystiek, wapengekletter en intriges. En van alle fantasyboeken, die er in de loop der jaren zijn verschenen, is dit wellicht wel de mooiste reeks op LotR na en naast zijn Duitse ‘broertje’ Hennen.

Ook in De steen de afscheids is het verhaal op zich niet zo lijvig als het aantal pagina’s doet vermoeden. Het is daarnaast ook nog eens een tussenboek, dus de lezer weet dat het uiteindelijke avontuur nog lang niet ten einde is. Dit boek is een opmaak naar de finale. Alle personages lijken in beweging te zijn en allereerst bij te komen van het voorgaande avontuur van De Drakentroon om zich vervolgens op te maken voor de ‘eindstrijd’. Dit doen de talloze personages onafhankelijk van elkaar en we volgen ze allemaal. Gelukkig kennen we de meeste helden nog uit deel een al zijn er wel een paar bijgekomen.

Kwam deel een nogal langzaam op gang en volgden we bijna uitsluitend Simon, dat is in deel twee allemaal veel spectaculairder en veelzijdiger. Veel bijpersonages krijgen een verleden en hierdoor een gezicht en Osten Ard krijgt steeds meer vorm. Het verhaal krijgt met ieder detail meer diepte en dat maakt De steen des Afscheids tot een pageturner. Voorts is een aangenaam kenmerk van epische fantasy dat de vrouwelijke personages volwaardig deelnemen aan het avontuur. Door zijn veelzijdigheid houdt Williams de aandacht van de lezer goed vast en is iedere verhaallijn een lust om te lezen.

Dit gezegd hebbende eindig ik, tegen de gebruiken in, met een persoonlijke voorkeur. En dat is en blijft toch de eenvoudige Simon (ook wel Seoman Sneeuwvlok genoemd), die zich maar blijft ontwikkelen. Aan het einde pinkt menig lezer met mij een traantje weg als hij wordt verscheurd door zelfverwijt. De vijand volgde hem en kon daardoor toeslaan. Is dit hachelijke avontuur zijn schuld? Even later staan we versteld hoezeer Simon is gegroeid als hij met Jiriki spreekt over de eindstrijd. Maar vooral zijn we blij dat Simon weer vrij is en terug kan keren naar huis. Maar of hij daar aankomt...

Nu volgt nog het slot in twee bedrijven en dan maken we ons op voor de nieuwe serie. Top.