Recensie: Het meisje dat Auschwitz overleefde – Sara Leibovits & Eti Elboim

Bij uitgeverij Boekerij verscheen met ‘Het meisje dat Auschwitz overleefde’ een uniek verhaal over de holocaust. Deze roman vertelt de waargebeurde ervaringen van Sara Leibovits in Auschwitz, die opgetekend werden door haar dochter Eti Elboim.

Eti werkte als schrijver, journalist en toneelschrijver. Ze behaalde een master in Hebreeuwse literatuur. Nadat ze als tweede generatie holocaustoverlevende een Memorial Envoyscursus heeft gevolgd aan het Shem Olam Instituut, deelt ze nu voor het eerst haar moeders verhaal.

‘Het meisje dat Auschwitz overleefde’ vertelt het waargebeurde verhaal van Sara Leibovits

In 1944 werd het gezin gedwongen hun huis te verlaten en werd overgebracht naar een getto in Munkatsch. Daar leefden ze onder erbarmelijke omstandigheden, in voortdurende angst.

Een paar weken later werden de bijna 16-jarige Sara, haar ouders en vijf broers als beesten in veewagens gepropt voor een treinreis die drie dagen duurde. De eindbestemming was Auschwitz. Ter plaatse werden ze meteen geconfronteerd met chaos, angst en onzekerheid en stond hun afschuwelijke lot vast.

Sarah werd gescheiden van haar familie. Haar moeder en broertjes werden direct vermoord in de gaskamers en haar vader werd lid van een sonderkommando. Hij is een van de mannen die gedwongen werd om de lichamen uit de gaskamers te verwijderen. Later werd hij geëxecuteerd.

Sara werd tewerkgesteld in verschillende kampen en moest onder verschrikkelijke omstandigheden leven. Ze kreeg nauwelijks eten, moest zware arbeid verrichten en mishandelingen ondergaan, ze moest de kou trotseren en had voortdurend angst voor de dood. Maar ondanks alles bleef Sara altijd hopen en bleef ze vasthouden aan haar geloof. Dit hielp haar om te overleven. Sara bleef negen maanden in Auschwitz tot ze bevrijd werd door de Russen. Ze woog nog maar 28 kg.

Sara vertelt niet alleen haar verhaal van haar vreselijke tijd in Auschwitz, maar ook over haar jeugd en over haar familie voor de oorlog en hoe haar leven verder ging na de oorlog. Want de impact van Auschwitz op de holocaustoverlevenden was diepgaand en veelzijdig en had een grote invloed op hun fysieke, psychologische en emotionele welzijn. De overlevenden kampten met een ernstig trauma dat ze levenslang met zich meedroegen. Psychische hulp was er niet voorzien.

Sommige overlevenden kenden in de loop der tijd een opmerkelijke veerkracht en een psychologische groei, zodat ze toch een iets of wat normaal leven konden leiden. Sara en haar man slaagden erin om met hun leven door te gaan. Hoop, geloof, vriendelijkheid, medeleven, moed, vindingrijkheid, het belang van familie en de wil om te overleven waren voor hen heel belangrijk. Deze waarden hebben hen altijd de kracht geschonken om de verschrikkingen van de holocaust te doorstaan.

Wat deze roman uniek maakt is dat het aangrijpende verhaal van Sara verweven is met het verhaal van haar dochter Eti, de auteur van deze roman. Ze vertelt het verhaal over haar jeugd en hoe het is om op te groeien als tweede generatie van de holocaustoverlevenden. Ze onderzoekt wat het betekent om in de schaduw ervan op te groeien en welke impact dit gehad heeft op haar jeugd en haar latere leven.

‘Het meisje dat Auschwitz overleefde’ is niet alleen een verhaal over overleven, maar ook over hoop, kracht en de liefde tussen moeder en dochter. Het is een overlevingsverhaal, maar ook een pleidooi om nooit te vergeten wat er is gebeurd. Het is belangrijk om deze verhalen te blijven vertellen en door te geven van generatie op generatie om zo de slachtoffers te blijven herdenken, om te voorkomen dat dit ooit opnieuw gebeurt en om de waarheid in leven te houden.