Een doordringende en eerlijke blik op de Eerste Wereldoorlog
In deze 25ste jubileumeditie is een introductie van Sebastian Faulks (1953) bijgevoegd waarin hij uitlegt waarom hij voor het onderwerp van de Eerste Wereldoorlog heeft gekozen en waarom het zo belangrijk is om over die oorlog te blijven praten. Zo observeert hij dat, toen de roman vijfentwintig jaar geleden voor het eerst uit kwam, de ‘Grote Oorlog’ grotendeels een gesloten boek was. Pas recentelijk is er meer aandacht voor deze oorlog en de nalatenschap daarvan gekomen en is Birdsong relevanter dan ooit.
Het boek begint met de twintigjarige Stephen Wraysford, die voor werk naar Frankrijk is afgereisd in 1910 en die verblijft in het huis van Monsieur Azaire. Daar bloeit algauw een sterke aantrekkingskracht op tussen Stephen en de vrouw van Azaire, Isabelle, wat tot een affaire leidt met alle gevolgen van dien.
Zodra het gedeelte in 1910 is afgelopen maakt het verhaal een sprong in de tijd naar 1916, waar Stephen een officier blijkt te zijn geworden midden in de Eerste Wereldoorlog. Hier toont de schrijver de vruchten van zijn intensieve onderzoek naar de oorlog en laat hij de gruwelijkheden van de oorlog zonder censuur zien aan de lezer. Extra sterk zijn de passages waarin het onbegrip en zelfs de verveling van de thuisblijvers over de situatie van de soldaten doorschemert en de gedeeltes waarin de soldaten eerst afschuw voelen over wat er om hen heen gebeurt en zich daarna langzaamaan opsluiten in zichzelf.
“We came here only for a few months. No child or future generation will ever know what that was like. They will never understand. When it is over we will go quietly among the living and we will not tell them. We will talk and sleep and go about out business like human beings. We will seal what we have seen in the silence of our hearts and no words will reach us.”
Minder sterk is het gedeelte van Elizabeth in de jaren 70, die geïnteresseerd raakt in de Eerste Wereldoorlog en op zoek gaat naar informatie over haar overleden opa Stephen. Haar verhaal wisselt af met de verschillende, bloederige jaren van de oorlog en zorgt voor een adempauze. Helaasvoelt haar verhaal gekunsteld en cliché aan en het is jammer dat haar gedeelte het boek afsluit met een ontwikkeling die je al van mijlenver ziet aankomen. Met gemak had Elizabeths onderdeel van het boek geschrapt kunnen worden, met wellicht een epiloog om het boek af te ronden. Maar zelfs dat zou het boek niet nodig hebben gehad: Stephens laatste pagina van zijn verhaal spreekt voor zich.
Birdsong is een belangrijk verhaal waarin de Eerste Wereldoorlog niet wordt geromantiseerd, maar heel realistisch en aangrijpend wordt neergezet. Stephen is niet sterker of intelligenter dan de andere soldaten, maar heeft eigenlijk simpelweg puur geluk dat hij zo ver is gekomen. Tegen het einde van Stephens verhaal gebeurt er iets dat dreigt de kant van melodramatisch en ongeloofwaardig op te gaan, maar Faulks blijft de nadruk leggen op zijn personages en wat zij voelen en niet op de gebeurtenissen zelf. Zijn beschrijvingen zorgen ervoor dat je een goed, ongecensureerd beeld krijgt van het leven in de loopgraven en wat de soldaten meemaken. Een 50ste jubileumeditie in de toekomst is zeker niet ondenkbaar.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Demi Schoonenberg
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
