Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Een doordringende en eerlijke blik op de Eerste Wereldoorlog

Demi Schoonenberg 23 augustus 2018 Hebban Recensent

In deze 25ste jubileumeditie is een introductie van Sebastian Faulks (1953) bijgevoegd waarin hij uitlegt waarom hij voor het onderwerp van de Eerste Wereldoorlog heeft gekozen en waarom het zo belangrijk is om over die oorlog te blijven praten. Zo observeert hij dat, toen de roman vijfentwintig jaar geleden voor het eerst uit kwam, de ‘Grote Oorlog’ grotendeels een gesloten boek was. Pas recentelijk is er meer aandacht voor deze oorlog en de nalatenschap daarvan gekomen en is Birdsong relevanter dan ooit.

Het boek begint met de twintigjarige Stephen Wraysford, die voor werk naar Frankrijk is afgereisd in 1910 en die verblijft in het huis van Monsieur Azaire. Daar bloeit algauw een sterke aantrekkingskracht op tussen Stephen en de vrouw van Azaire, Isabelle, wat tot een affaire leidt met alle gevolgen van dien.

Zodra het gedeelte in 1910 is afgelopen maakt het verhaal een sprong in de tijd naar 1916, waar Stephen een officier blijkt te zijn geworden midden in de Eerste Wereldoorlog. Hier toont de schrijver de vruchten van zijn intensieve onderzoek naar de oorlog en laat hij de gruwelijkheden van de oorlog zonder censuur zien aan de lezer. Extra sterk zijn de passages waarin het onbegrip en zelfs de verveling van de thuisblijvers over de situatie van de soldaten doorschemert en de gedeeltes waarin de soldaten eerst afschuw voelen over wat er om hen heen gebeurt en zich daarna langzaamaan opsluiten in zichzelf.

“We came here only for a few months. No child or future generation will ever know what that was like. They will never understand. When it is over we will go quietly among the living and we will not tell them. We will talk and sleep and go about out business like human beings. We will seal what we have seen in the silence of our hearts and no words will reach us.”

Minder sterk is het gedeelte van Elizabeth in de jaren 70, die geïnteresseerd raakt in de Eerste Wereldoorlog en op zoek gaat naar informatie over haar overleden opa Stephen. Haar verhaal wisselt af met de verschillende, bloederige jaren van de oorlog en zorgt voor een adempauze. Helaasvoelt haar verhaal gekunsteld en cliché aan en het is jammer dat haar gedeelte het boek afsluit met een ontwikkeling die je al van mijlenver ziet aankomen. Met gemak had Elizabeths onderdeel van het boek geschrapt kunnen worden, met wellicht een epiloog om het boek af te ronden. Maar zelfs dat zou het boek niet nodig hebben gehad: Stephens laatste pagina van zijn verhaal spreekt voor zich. 

Birdsong is een belangrijk verhaal waarin de Eerste Wereldoorlog niet wordt geromantiseerd, maar heel realistisch en aangrijpend wordt neergezet. Stephen is niet sterker of intelligenter dan de andere soldaten, maar heeft eigenlijk simpelweg puur geluk dat hij zo ver is gekomen. Tegen het einde van Stephens verhaal gebeurt er iets dat dreigt de kant van melodramatisch en ongeloofwaardig op te gaan, maar Faulks blijft de nadruk leggen op zijn personages en wat zij voelen en niet op de gebeurtenissen zelf. Zijn beschrijvingen zorgen ervoor dat je een goed, ongecensureerd beeld krijgt van het leven in de loopgraven en wat de soldaten meemaken. Een 50ste jubileumeditie in de toekomst is zeker niet ondenkbaar.    

1

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Demi Schoonenberg

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.