Een lastig maar intrigerend boek

Een dodelijke opleiding is het eerste deel van een serie geschreven door Naomi Novik (1973), bekend van haar Temeraire-reeks en de recente losstaande boeken Ontworteld en Zilvergaren. In dit boek ontmoeten we Galadriel, die liever ‘El’ wil worden genoemd, die zoals de titel al suggereert een erg dodelijke opleiding volgt in een magische school genaamd de Scholomance. Als magiedrager is ze buiten de school nog erger af dan binnen, maar zij en haar studiegenoten kunnen nog steeds niks doen zonder bang te zijn dat er ergens een hongerig monster op hen aast. Gelukkig is daar Orion Lake, een jongen die heldhaftig iedereen om hen heen redt en daarmee één van de geliefdste mensen in de school is. El moet echter niks van hem hebben, totdat ze een manier bedenkt om hem voor haar eigen gewin in te zetten...

Al vanaf de allereerste bladzijde word je als lezer het diepe in gegooid. Je wordt namelijk overspoeld door een enorme informatiedump en het duurt even voordat je begrijpt wat er gebeurt en hoe alles in elkaar steekt op de Scholomance. Er is veel informatie over het magiesysteem, waaronder de verschillen tussen magiërs die mana halen uit lichaamsbeweging en monsters doden, en de magiërs die niet terugdeinsen van hun medestudenten vermoorden om zo magische kracht te krijgen. Novik heeft heel goed nagedacht over de wetten en regels van de magie in dit boek en alles is na een tijdje goed duidelijk, al vergt dat wel enige moeite en de onverdeelde aandacht van de lezer, zeker door de lange beschrijvingen en relatief weinige dialogen tussen de personages.

Iets minder aandacht hebben de personages gekregen, die vrij vlak over komen. El is altijd boos en haar tegenstander/vriend Orion duikt altijd op al het gevaar dat op zijn pad en op die van anderen terechtkomt en lijkt geen benul te hebben van de invloed die zijn acties hebben op anderen. De keuzes die de personages maken zijn niet altijd logisch en soms zelfs frustrerend, maar dat maakt hen misschien daardoor wel wat realistischer en complexer dan hun uitwerking op het eerste gezicht lijkt te suggereren.

Het gehele boek speelt zich af in de Scholomance, waarvan een doorsnede met uitleg helemaal aan het begin van het boek is geplaatst waardoor je je er een goede voorstelling bij kan maken. Ondanks de eentonige setting zorgen de verscholen monsters in elke hoek en zelfs in het eten van de studenten ervoor dat je samen met El altijd op je hoede bent voor het volgende monster. Er is zeker een spanning in het boek, helemaal in de tweede helft wanneer je eindelijk helemaal bent ondergedompeld in de gecreëerde wereld van Novik en je aandacht kan verschuiven naar wat er zich afspeelt.

Een dodelijke opleiding is een lastig boek. Sommige mensen zullen blij zijn met het originele concept en het uitgebreid uitgewerkte magiesysteem, terwijl anderen zullen struikelen over de enorme informatiedump en de moeilijke, ietwat vlakke personages. Zeker is echter dat Novik een interessant boek heeft geschreven waar veel over te vinden valt, en de allerlaatste slotzin prikkelt meer dan genoeg om verder te willen lezen in deze ongebruikelijke reeks.