Realistisch en heel toegankelijk voor jongeren

Ali, Noodles en Needles zijn drie Afro-Amerikaanse tieners die in een arme buurt in New York City wonen. Ali is een jonge bokser met een leuk zusje, een hardwerkende moeder en een vader die hij slechts af en toe ziet. Wanneer broers Noodles en Needles naast hem komen wonen, krijgt hij eindelijk iets wat voor echte vriendschap kan doorgaan. Noodles is een driftige jongen met een grote mond en een klein hartje. Hij zit altijd te vitten op zijn broertje Needles, die het syndroom van Gilles de la Tourette heeft, maar is ook degene die hem het felst verdedigt tegenover iedereen die zelfs maar op de verkeerde manier naar hem kijkt. Tot het moment dat hij dat niet doet, met vergaande gevolgen voor de drie vrienden.

Eén van de dingen die Ali weet is dat je je vrienden niet laat stikken – maar hoe ver kan iemand gaan voordat je die vriendschap toch moet laten vallen? Dit is misschien de belangrijkste drijfveer in het boek. Noodles, vernoemd naar zijn grote voorliefde voor eten en dan met name spaghetti, is iemand die voor veel wrijving zorgt in Toen ik de sterkste was. Grote kans is dat je als lezer moeite hebt met zijn keuzes en gedrag en je zelfs aan hem ergert, maar Jason Reynolds weet hem tegelijkertijd zo kwetsbaar en realistisch neer te zetten dat je hem niet helemaal kunt afschrijven.

Dat is de kracht van dit verhaal: het realisme. Alle personages voelen echt aan. Reynolds ontvouwt het verhaal van de drie jongens en hoe ze elkaar ontmoet hebben in de woorden van Ali, waardoor je een heel persoonlijke kijk op hen krijgt en wat hen bezighoudt. Reynolds slaagt erin heel veel in een relatief kort boek te stoppen waardoor geen enkel personage eendimensionaal aanvoelt en waardoor je je niet snel verveelt. 

Het verhaal is geschreven in een toegankelijke stijl die vooral jongeren zal aanspreken. Daardoor (en de korte lengte) zal dit boek mogelijk sneller worden opgepakt door de doelgroep, iets waar Reynolds persoonlijk naar streeft: dat meer jongeren boeken gaan lezen door geen saaie boeken te schrijven. Saai is Toen ik de sterkste was zeker niet, al zal niet iedereen daarvan overtuigd zijn, aangezien er voor een groot deel van het boek er geen echte spanning of actie is. Het interessante zit juist in de kleurrijke personages en de situaties waarin ze terecht komen.

Toen ik de sterkste was biedt een kijkje in het leven van drie jongeren die op het eerste gezicht in een totaal andere wereld leven dan wij, maar die toch in veel opzichten dezelfde angsten en dromen delen. Ondanks dat je maar een klein deel van hun leven meekrijgt lijkt het toch alsof je ze een beetje kent wanneer je het boek dichtslaat. Het werd vertaald door Maria Postema.