Niet echt beklemmend, wel verrassend

Håkan Östlundh (Uppsala, 1962) studeerde literatuur en geschiedenis, en werkte vervolgens als journalist bij Zwedens grootste krant, Dagens Nyheter. In 2004 verscheen in Zweden zijn eerste van een serie thrillers met inspecteur Fredrik Broman in de hoofdrol. Bij ons bracht uitgeverij De Rode Kamer eerst het tweede deel uit die serie, De duiker, op de markt. Dat boek kende zo'n succes dat de uitgeverij zich haastte om nog in hetzelfde jaar 2007 ook het eerste deel, Stank, te publiceren, dat ze in 2010 heruitbrachten onder de titel Eiland van de angst. Kunt u het nog volgen? Voor alle duidelijkheid is dit de correcte volgorde: Stank (of Eiland van de angst), De duiker, Terreur en De vouw die wilde afrekenen. Als (voorlopig) laatste in de rij is nu De indringer verschenen.

Henrik, Malin en hun kinderen Axel en Ellen wonen sinds twee jaar op het eilandje Fårö. Net terug van vier weken vakantie op het vasteland, treffen ze bij hun thuiskomst een aantal vreemde dingen aan. Aangezien ze hun huis voor de duur van hun vakantie verhuurd hadden, hebben er een aantal gasten gelogeerd en die hebben het huis zeker niet in onberispelijke staat achtergelaten. Als Malin in de linnenkast een foto van hun vieren vindt, met in plaats van hun ogen acht gaten, schrikt ze pas écht goed. Ze doen aangifte en inspecteur Fredrik Broman, na twee jaar ziekteverlof weer terug in dienst, wordt op de zaak gezet. Dan vindt Malin, nu in de brievenbus, weer een foto, wederom met uitgestoken ogen en nog diezelfde dag krijgt ze een telefoontje van de school van Ellen die na de pauze blijkbaar niet meer terug naar binnen is gekomen. Op het moment dat de politie bij de school arriveert en een onderzoek wil starten, komt Ellen weer tevoorschijn. Ze was door een vrouw in een witte auto meegenomen, maar die heeft haar ook snel weer laten gaan. De politie schiet niet echt op met het onderzoek; er zijn weinig aanknopingspunten. Dan doet zich opeens een ongekend drama voor met verstrekkende gevolgen. Langzaam maar zeker komt er een dader in beeld, maar de politie moet meer concreet bewijsmateriaal boven water zien te krijgen….

Naast de gebeurtenissen in het leven van Malin en Henrik, is er ook veel ruimte voor het gezin van inspecteur Fredrik Broman. Dat probeert, na het ernstige ongeluk van Fredrik (zie De vrouw die wilde afrekenen), het leven weer op te pakken maar dat lijkt maar ten dele te lukken. Er wordt veel aandacht besteedt aan de levens van beide families.

Het is jammer dat bepaalde gebeurtenissen in De indringer niet verder doorgevoerd worden om de spanning nóg meer op te voeren: de ontvoering van Ellen die al vrij snel weer terugkomt; het feit dat er niets aan de hand blijkt te zijn op een avond dat Henrik en Malin samen ergens een hapje gaan eten en ze Maria, de zus van Malin die op de kinderen past, telefonisch niet te pakken kunnen krijgen, en het fragment met het jachtgeweer waar Alma, de halfzus van Henrik, mee bij hem thuis komt. Het zijn aanzetten waardoor de lezer het idee krijgt dat er iets ergs, iets spannends te gebeuren staat, maar dat blijkt dus niet het geval te zijn. Als dit soort voorvallen verder uitgewerkt zouden zijn geweest, zou dat de spanning in het verhaal zeker ten goede zijn gekomen. Ook de schrijfwijze, de schrijfstijl van het verhaal had, in zijn algemeenheid, beklemmender kunnen zijn. Door de gedegen, rustige opbouw heeft het verhaal eigenlijk te weinig vaart.

De diverse personages zijn psychologisch goed uitgediept, zeker in het geval van Fredrik, maar ook Henrik komt redelijk tot goed uit de verf. Alleen, zijn schuldgevoel en zijn gemoedstoestand wordt mijns inziens te magertjes neergezet, terwijl het toch belangrijke aspecten in het hele verhaal zouden kunnen of wellicht zelfs zouden moeten zijn.

De plot is zeker verrassend te noemen. Een groot deel van het verhaal laat Håkan Östlundh een aantal verdachten (en een in het bijzonder) de revue passeren, mede door het inbrengen van de ‘gedachten’ van de dader die in vier aparte hoofdstukken opgevoerd worden.

Als aan een aantal zaken meer aandacht zou zijn geschonken en als de spanningsbogen nóg groter en dramatischer zouden zijn geweest, zou het boek zeker een ster meer verdiend hebben. Al met al is en blijft Fredrik Broman een sympathieke inspecteur…