Weinig geloofwaardig

Heleen Niele (1964), moeder van 2 kinderen, volgde de opleiding voor uitgever en voltooide de universitaire studie Cultuurwetenschappen. Ze werkte bij een kinderboekenuitgever, bij verschillende reclamebureaus en daarna als freelance communicatiespecialist. Voor ze begon met het schrijven van fictie, schreef ze journalistieke stukken voor onder meer het NRC Handelsblad. Zij debuteerde in 2007 met het boek Bitter Zoet, waarvan ruim 10.000 exemplaren werden verkocht. Voor haar nieuwste boek Vals verdiepte Niele zich in de popindustrie. Ze liep geruime tijd mee met de band ‘Johan’.
Aernout (Nout) en Isabelle (Ies) besluiten, op het moment dat Ies zwanger blijkt te zijn van hun eerste kind, in alle stilte te trouwen. Als Ies 3 maanden zwanger is, krijgt zij op een dag het bericht dat Nout zelfmoord heeft gepleegd; hij heeft zich voor een trein gegooid. Ies gelooft geen ogenblik in deze zelfmoord.
Als er bovendien zaken aan het licht komen die Nout voor Ies verborgen heeft gehouden, weet zij het helemaal zeker: Nout heeft geen zelfmoord gepleegd, maar is vermoord en de waarheid moet boven tafel komen.
Vals valt in de categorie psychologische thriller. De personages zijn goed uitgewerkt en er is sprake van een zekere karakterontwikkeling. Nout en Ies hebben met dezelfde problemen te kampen. Deels weten zij van elkaars problemen, deels ook niet. Het is een gedegen verhaal, maar niet dusdanig spannend dat je op het puntje van je stoel zit.
Ergens is er iets in het boek dat niet helemaal te rijmen valt, maar daar is moeilijk de vinger op te leggen. De dingen die voor de dood van Nout gebeurd zijn, maar ook de zaken die nu nog spelen, stroken niet met de goedaardige en sympathieke karakters van Nout en Ies. Dat maakt dat de meeste gebeurtenissen ronduit ongeloofwaardig overkomen. Ook een aantal toevalligheden (de afpersing van zowel Nout als Ies door dezelfde personen) vallen wel heel erg op en komen daardoor ook niet echt geloofwaardig over. Het feit dat zowel Nout als Ies met afpersing en bedreigingen te maken hebben (gehad) en dit niet van elkaar weten, maakt het verhaal ook niet geloofwaardiger. Dit alles wil niet zeggen dat goedaardige en sympathieke mensen niet in onverwacht moeilijke situaties terecht zouden kunnen komen. In tegendeel zelfs. Maar in dit boek zijn de tegenstellingen tussen karakters en gebeurtenissen te groot en opvallend.
Het boek toont ons de ‘jacht’ van Nout op roem en rijkdom. Een tragische jacht, want door omstandigheden kan hij zijn droom niet in vervulling brengen. Zijn vriend Jack is hem elke keer te slim af en gaat met de eer strijken die Nout toekomt. Maar Nout kent meer teleurstellingen, zoals het feit dat hij niet aan de wensen en eisen van zijn ouders kan. Hij weigert het familiebedrijf te gaan leiden. Tot slot kan hij ook Ies (en zijn toekomstige kind) niet geven wat hij wil: een goed inkomen middels een vaste baan.
Dit alles brengt hem ertoe het ‘gevaar’ op te zoeken en zich in te laten met louche praktijken, met alle gevolgen van dien. Hij heeft zijn hart willen volgen, maar dat is hem niet gelukt.
Ies heeft ook al het een en ander voor haar kiezen gekregen. Zij is eigenaresse van een café in Amsterdam, maar moet omgaan met de druk van haar geldschieters. Het is bijna ondoenlijk om aan hun eisen te voldoen, waardoor ook zij steeds meer in de problemen raakt.
Ook na het overlijden van Nout wordt zij bijna dagelijks geconfronteerd met de problemen die zij zich beiden op de hals hebben gehaald. Het verleden blijft haar achtervolgen én hun beider verleden blijkt dus meer verbonden met elkaar dan zij ooit had gedacht.
Samenvattend: het verhaal op zich is niet slecht. Heleen Niele kan schrijven, dat is duidelijk. Maar ze heeft het bij haar tweede boek kennelijk moeilijk gehad om spanning en geloofwaardigheid met elkaar te verbinden. Het geheel is erg bedacht. Dat neemt niet weg dat het boeklekker wegleest, al is het einde ontluisterend spanningsloos. Niele kan beter, maar dit tweede boek is duidelijk het boek dat geschreven moest worden om een goed derde boek te kunnen schrijven. Een bekend fenomeen.