Sara Paretsky (1947) is een Amerikaanse detectiveschrijfster die opgroeide in Kansas en die nu met haar man in Chicago woont. Sara Paretsky is voorzitter van ‘Sisters in Crime’, het Amerikaanse genootschap voor vrouwelijke misdaadauteurs. In 2002 ontving ze de ‘Diamond Dagger Award’ voor haar hele oeuvre en voor haar boek Zwarte lijst ontving ze de Gold Dagger. Zij heeft inmiddels 13 thrillers geschreven met V.I. Warshawski, een vrouwelijke privé detective, in de hoofdrol. Zwendel is haar nieuwste boek in deze reeks.
In het boek Zwendel lopen eigenlijk 3 verhaallijnen door elkaar:
1. Het verhaal van Paul Radbuka die, samen met zijn therapeute Rhea Wiell, erachter is gekomen dat degene die beweerde zijn vader te zijn, zijn échte vader niet was; dat hij, toen hij nog klein was, in een concentratiekamp heeft gezeten en van daar uit is meegenomen.
2. Het verhaal (in flashback geschreven) van Lotty Herschel, een van de beste vriendinnen van V.I. Warschawski. Lotty is, net als Paul Radbuka, een slachtoffer van de holocaust. Lotty wil niet veel kwijt over deze periode en dat maakt het voor V.I. Warschawski moeilijk om te achterhalen of deze twee personen iets met elkaar te maken hebben gehad of elkaar wellicht kennen.
3. Het verhaal van de (joodse) familie Sommers. Op het moment dat Aaron Sommers overlijdt blijkt dat de verzekeringspolis al is uitgekeerd. Door onderzoek komt V.I. Warschawski achter de zwendel van de verzekeringsmaatschappij rond de uitkering van levensverzekeringen aan Joodse families.
In het begin zal de lezer wat moeite hebben met het boek, juist vanwege deze verschillende verhaallijnen en de talrijke personages die daar deel van uit maken. De lezer wordt met veel namen geconfronteerd waardoor de relatie tussen de diverse personen niet meteen duidelijk is. Pas gaandeweg het boek vallen de puzzelstukjes op hun plaats en worden de personages en de gebeurtenissen in het juiste perspectief geplaatst.
De verhalen zitten vaak ingewikkeld in elkaar, vloeien in elkaar over en linken op bepaalde punten met elkaar. Dat maakt Zwendel geen makkelijk boek om te lezen.
Zwendel is echter wel degelijk een indringend boek, hoewel het ondanks de nodige moorden die er gepleegd worden, nauwelijks een echte thriller genoemd kan worden. Er wordt op een boeiende manier beschreven wat er heden ten dage nog allemaal speelt als nasleep van de Tweede Wereldoorlog, zowel op het persoonlijke als op het zakelijke vlak.
V.I. Warschawski is hard, maar ook menselijk en wil het onrecht bestrijden, ook als dat inhoudt dat ze tegen het zere been van (oude) vrienden moet schoppen.
Ze moet en zal de waarheid boven tafel krijgen. Ze gaat in al deze zaken onvermoeibaar aan de slag, mist af en toe het overzicht, maar lost uiteindelijk alle zaken, zij het hier en daar met wat toevalligheden, op.
Buiten de gebeurtenissen om is er ook nog plaats voor gevoelens, zowel positief als negatief. Want, wie kun je vertrouwen en wie spreekt de waarheid? Alle personages zijn van vlees en bloed met al hun hebbelijk- en onhebbelijkheden.
Maar, V.I. Warschawski staat haar mannetje en houdt zich goed staande in de harde wereld van oplichting, zwendel en moord, hoewel het haar af en toe ook wel een beetje te veel wordt. Maar dat maakt haar juist zo menselijk.
Het enige dat ik jammer vind aan dit boek is dat de plot er weer zo ‘bekaaid’ van af komt. Deze is nogal summier en simpel beschreven en dat laat mij helaas tóch weer met een kleine kater achter. En hoe loopt het af met de zoektocht van Paul Radbuka? We zullen het helaas nooit te weten komen….