Bas Nijhuis blaast anekdotes van zich af

In Niet zeiken, voetballen! tekent Eddy van der Ley (1968) de scheidsrechtersloopbaan van Bas Nijhuis op. Korte verhalen vol humor in de categorie volksvermaak. Een (inter)nationale arbiter die vaak met zijn kop op de buis komt heeft vrienden en vijanden. Daarover laten ze hem niet in het ongewisse. Nijhuis heeft er een tijd voor nodig gehad om zich ertegen te pantseren. Maar ijdel als hij is streelt het hem als de loftrompet over hem wordt gestoken.

De lezer zal smullen van de contacten tussen de scheids en gekende sterren als Cristiano Ronaldo, Zlatan Ibrahimovic en Luis Suárez. Die bevestigen of vernietigen het beeld dat hij/zij van hen heeft. Heel veel achtergrondinformatie met soms een wat serieuze ondertoon en vaak ook weg te zetten in de categorie onderbroekenlol. Wat het eerste betreft zijn er de bedreigingen aan de arbiter die er niet om liegen. Zelfs het journaille maakt zich er volgens hem schuldig aan. Hij maakt er op zijn beurt geen geheim van dat hij de media bespeelt om daar brood uit te slaan.  

De uitleg over de invloed en de werkwijze van de videoreferee is hoogst actueel. Interessant is ook de omschrijving van de rol die scheids- en grensrechters vervullen en die van de vierde man. Een scheidrechter in de Nederlandse eredivisie legt gemiddeld in een wedstrijd ruim twee kilometer minder af dan zijn college in de Engelse, Spaanse en Italiaanse competitie. Een betekenisvolle verklaring voor de achterstand die het vaderlandse voetbal heeft opgelopen.

Willem van Hanegem noemde Nijhuis ooit een lulhannes, maar na wat wederzijds pluimenstrijken is dat bijgekleurd. De Kromme schrijft zelfs het voorwoord, waarvan je de teneur in het boek enkele keren terugvindt. De verhouding tussen de arbiters onderling komt uitgebreid aan bod. Het respect en de plagerijen die de mannen met elkaar uithalen. Hij heeft het afvoeren van de Elitegroep manmoedig verwerkt, al is hij het niet eens met alle argumenten die daarvoor worden aangevoerd. Een man met een grote mond en tevens een sterke sociale inborst. Daarnaast een groot dierenliefhebber.

Nijhuis leert de onbekende kanten van BN’ers kennen, waardoor al naar gelang sympathie en antipathie van plaats wisselen. Opgedist in ronde bewoordingen, met weinig ruimte voor nuance. Dat is ook niet datgene waar een genre als dit om vraagt. Een boek dat gemakkelijk wegleest en de lachspieren geen rust gunt. Geen flonkerend proza. Dat is niet hetgeen de voetbalsupporter verkiest. Nijhuis analyseert het voetbalwereldje en geeft vooral ook zichzelf bloot.

Eddy van der Ley heeft geen gelegenheid zich te verstoppen. Na het kampioensboek over FC Twente en het jubileumboek van Fortuna Sittard bewijst hij de doorsnee supporter andermaal een dienst door hem mee te nemen naar de kleedkamer en in dit geval het scheidsrechtershok.