Schokkende golfbewegingen in het leven van een zeeman

Een pakkend verhaal over de zeeman Mark Schouten die in zijn jonge leven hoge golven van ramspoed over zich heen krijgt, maar steeds weer ergens moed vandaan haalt om het tij te keren. Als kind verliest hij ouders en zusje bij een brand, waaraan hij zelfs ternauwernood ontkomt. Een oom, die zich over hem ontfermt, laat een stevige erfenis na waarmee hij een boot kan kopen. Dat verzacht de pijn van het verlies van zijn baan als stuurman. Dit schip voert hem van het ene in het andere avontuur. Redt mensen in varensnood, ziet zich zijn grote liefde ontglippen en jaagt verbeten op eerherstel.

In De Batavier bewijst Ted Polet (1951) niet alleen dat hij als zeevarende grote kennis van zaken heeft; hij blijkt tevens een schrijver die het in zich heeft de lezer bladzijde na bladzijde bij zich te houden door de spanningsboog strak op te zetten.

En passant neemt hij het vluchtelingenprobleem bij de kop. De smart van mensen die in Syrië aan veelvoudig gevaar ontkomen, een risicovolle overtocht in een gammele boot overleven om in een land als Turkije te worden vernederd. Uitzichtloosheid in de hoogste graad. Vermalen in de durende strijd tussen Turken en Grieken. In schrille tegenstelling daarmee de houding van eilandbewoners die hun laatste beetje weggeven om hun medemens in nood de helpende hand te bieden. Hoe moeilijk zij het hebben wanneer een meedogenloos bewind onmenselijke trekken vertoont, hun woonomgeving overspoeld raakt door aanhoudende stromen asielzoekers.  

De gedrevenheid van een arts die niet nadenkt over links of rechts, over vriend en vijand, maar voor wie het bieden van hulp de enige drijfveer is. Zelfs als dat de grote kans op eigen geluk in de weg staat en twee mensen hun houvast moeten inleveren voor drijfhout. Mensen die hun eigen lichamelijke klachten ondergeschikt maken aan de inzet voor de ander. Een verheven thema, begrijpelijk uitgewerkt. De lezer krijgt inzicht in de heroïek van reddingsoperaties door onverschrokken helden die zich in hun menslievendheid ook nog eens geblokkeerd zien door autoritaire krachten. En telkens weer als de wind zich tot storm verheft. gaat deze vervolgens ook weer liggen. Dat is symbolisch voor datgene wat Mark Schouten voor de kiezen krijgt.

Polet etaleert een sterk inlevingsvermogen, geeft de lezer geen moment de gelegenheid aan het verhaal te ontsnappen, roept een kwellende nieuwsgierigheid op naar het vervolg.  Maakt je deelgenoot van menig gevecht op zee en aan land, jaagt verontwaardiging aan als de mensen in een zo uitzichtloze situatie worden geduwd. Een boek dat inzoomt op een actueel thema en de dramatiek die eraan vast zit op aangrijpende wijze uitschrijft. De toegevoegde begrippenlijst haalt de lezer uit het onbegrip van zeemanstaal. Polet mag wat ons betreft oploeven naar een volgende proeve van bekwaamheid. Hij heeft wat dat betreft de wind mee.