Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Imponerende historische roman over godsdienstige worsteling

Dick Van der Veen 18 september 2019

In De Odyssee van Pedro en Luisao confronteert Joris Tulkens ons met een actueel thema: de minder fraaie kanten van de zestiende eeuw, die in eigen land het gouden behang aan het scheuren brengt. Een worsteling van generaties om voor ‘hun’ joodse volk een veilig heenkomen te vinden van de afschuwelijke moordpartijen door rooms-katholieke heersers in Spanje en Portugal. Met de mond vol geestelijk goed, verlagen deze heersers zich tot banaliteit.  

Het verhaal speelt zich af tussen 1492 en 1628. Op uitmuntende wijze mixt Tulkens actualiteit en verleden en schroeft de spanning op. De familie reist, op zoek naar een veilige joodse staat, mee op een expeditie van Columbus en heeft nauwe contacten met regeringsleiders. De belofte van een zoon aan zijn vader op diens sterfbed, om het joodse volk in veiligheid te brengen, knelt als een pantser. Het is een verhaal van zowel figuurlijk als letterlijk zwart-wit, waarbij de auteur zorgt voor de grijstinten.

Figuurlijk: niet alleen de gemeneriken aan de christelijke kant en de zuivere geesten onder de joden. Het brengt de tweede generatie tot in Ethiopië, waar het beloofde rijk van Pape Jan er in de praktijk geheel anders uitziet dan gehoopt en verwacht. Zó zelfs dat de zoon de belofte aan zijn vader met zijn innerlijk niet waar kan maken wanneer hij op zijn zoektocht ook nog eens de moslims op zijn pad vindt.  

En letterlijk zwart-wit: omdat de laatste telg de dochter is van een donkere moeder, die bij de grauwzusters van Hasselt ondervindt hoe dogma’s hechten aan het blanke ras. Ze is intelligent, beschikt over medische kennis, maar ze is donker gekleurd en dan hoor je niet over die gaven te beschikken. Kerkelijke leiders interpreteren recht en rechtvaardigheid op een wel heel aparte wijze.

Tulkens etaleert in dit boek zijn uitzonderlijke talenten als rasverteller. Hij houdt de spanning erin, spaart de tere zieltjes niet, maar geeft tot in details aan hoe ver de geestelijkheid afwijkt van het principe dat je de naaste lief moet hebben als jezelf. Door vrouwen en kinderen op brute wijze te vermoorden en zich daarbij te beroepen op de God die het zo wil. Massale moordpartijen die je de maag doen omkeren.

De avonturen volgen elkaar in rap tempo op. Toch ook zo hier en daar een scheut humor. Interessant zijn de passages waarbij de auteur de tijdgenoot over Willem van Oranje laat oordelen. Dat is heel wat minder lovend dan de vaderlandse geschiedenis ons wil laten geloven. Gouden Eeuw? Ja, maar dan wel beperkt tot aristocraten en kerkelijke leiders, die in gezamenlijkheid de massa dom en arm houden. De strapatsen van de Zwijger vallen bij een deel van het volk niet in goede aarde. De wijze waarop Tulkens de contrasten verwoordt, is bewonderenswaardig.

Je leert ‘lezenderwijs’ veel over legendarische historische figuren. De momenten dat je als lezer de wenkbrauwen fronst omdat het je toch zo anders werd ingegoten, zijn niet spaarzaam. Deze historische roman zet je aan het denken. Is sterk confronterend. Geschreven met een groot inlevingsvermogen. Eerder al verraste Tulkens met andere succesvolle romans over de zestiende eeuw, dat je zijn terrein mag noemen. Hij benut zijn studie filosofie en klassieke talen ten volle, paart het aan het vermogen om een ingewikkelde materie begrijpelijk te beschrijven.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Dick Van der Veen

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.