Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Heldere uitleg van moderne oorlogvoering

Dick Van der Veen 12 oktober 2018

In Oorlog van nu onderscheiden de auteurs Rein Bijkerk (1954) en Christ Klep (1959) zich als kenners van het militarisme in z’n volle omvang. In zes hoofdstukken met toegevoegde conclusies bieden ze de lezer een houvast in een zeer gecompliceerde materie.

De massale slachtingen in twee wereldoorlogen zijn in zoverre anders doordat ze een buiten proportionele hoeveelheid burgerslachtoffers maken, op aangeven van mannen als Stalin en Hitler die uitroeiing tot doel verheffen. Het terrorisme dat ervoor in de plaats komt is niet minder gewelddadig, maar het vergt minder mensenlevens. Wel is er het de voortdurende dreiging die ook inwoners van ‘veilige’ staten beangstigt.

De schrijvers leggen uit dat oorlog niet alleen verschrikking in zich heeft. Een tweekoppig monster, dat afschrikt en fascineert. Hoe paradoxaal het ook klinkt: ze zet de poort open voor meer beschaving, maatschappelijke, politieke en economische ontwikkelingen. In de steentijd relatief gezien 300 tot 600 keer meer geweld dan in de vijftiger jaren van de vorige eeuw.

Het boek ontnuchtert de velen die denken dat religie de voornaamste oorzaak is van strijdgewoel. Dat blijkt in slechts 12,3 procent het geval. Fascisme, nationalisme en communisme zijn grotere boosdoeners. Wel zwengelt godsdienst het wij tegen zij gevoel aan. Na de wereldoorlogen is er de ineenstorting van de koloniale mogendheden De bezetting en knechting vergt te hoge financiële offers. Hetzelfde wat de Verenigde Staten nu ervaren. Irak platgooien, maar geen rust en democratie kunnen brengen. Daar gunnen Europa en Noord-Amerika zich de tijd niet voor.

Oorlog en geweten staan niet overal haaks op elkaar. Bondgenoten zullen het nooit worden. Wel zijn er verschillen. In een Rusland zonder vrije pers kunnen verantwoordelijken gemakkelijker burgers in Syrië de dood injagen. De visie van Carl van Clausowitz loopt als een rode draad door de bladzijden: oorlog als voortzetting van politiek, waarbij het succes afhankelijk is van de drie-eenheid politieke leiding, militaire deskundigheid en maatschappelijk draagvlak.

Oorlog als instrument om te overleven (Israël). Door toepassing van hoogwaardige technologie meer met minder kunnen bereiken. Groter verschil dan met een land als Nederland is niet denkbaar: mannen drie jaar en vrouwen twee jaar dienstplichtig tegen de afschaffing ervan in ons land. De schrijvers preken ontzetting als de recente verwaarlozing van het militaire apparaat ter sprake komt. Met een ommekeer als gevolg van cyberwar en inbraken in computersystemen als hoogst actueel gegeven.  

De schandvlek Sebrenica blijft niet onbesproken. De grootste massamoord na de Tweede Wereldoorlog met een onmachtig Nederland om de massamoord op Bosnische moslimmannen en –jongens te voorkomen. Natuurlijk is het geen boek voor Jan en Alleman. Toch zal niemand er slechter van worden als hij weet hoe de hazen in deze wereld lopen. Wat de overschakeling van conventionele naar onconventionele oorlog met zich mee brengt.

Bijkerk en Klep draaien als militair-historicus de kraan van kennis volledig open, laten de lezer niet verdrinken in een stortvloed van theorie, vatten complexe materie in begrijpelijke taal. Waarbij niemand het idee moet hebben er enige voorspelbaarheid uit te kunnen peuren: oorlog laat zich niet plannen. Een plan sneuvelt al op de eerste dag van een nieuwe machtsstrijd.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Dick Van der Veen

Gesponsord

Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!