Ben Johnson wil zijn gram halen

Uitgekotst door de atletiekwereld, geminacht door zijn grote rivaal Carl Lewis. In het boek over de atleet Ben Johnson, die een dag na de gouden plak op de Olympische Spelen van Seoul wegens dopinggebruik wordt verbannen, vertelt Philip Malcolm diens levensverhaal.  

Is het de goedgelovige domoor die tot de lezer spreekt, een man die er op vele manieren is ingeluisd, een Jamaicaanse Canadees die voor het misfortuin geboren lijkt? Een atleet die door toedoen van zijn moeder de kans krijgt om zijn talent als sprinter te verzilveren. Zij heeft de moed om in een land dat de donkere mensen bepaald niet omarmt, een nieuw leven op te bouwen. Je wordt bladzijde na bladzijde heen en weer geslingerd tussen sympathie en antipathie. Het eerste omdat hij zich een ongeluk traint en de mensen die de neus voor hem optrekken op achterstand zet. Het tweede heeft te maken met het egocentrisme. Herhaaldelijk begint een zin met Ik en komen daarna pas de namen van mede-atleten. Hij omschrijft zijn vrouw als de moeder van mijn dochter. Dicht Carl Lewis vergaande malafide praktijken toe, zegt in Seoul door een bevriende relatie van de Amerikaan vakkundig te zijn gevloerd doordat die hem bij de dopingcontrole bier met toevoeging van steroïden toediende. Medelijden omdat hij iedere keer als het leven hem toelacht inktzwarte wolken voor de zon ziet verschijnen.  

Johnson verschuilt zich niet achter de anonieme man, maar noemt iedereen die hem in diskrediet brengt, mensen die hem 5 miljoen dollar aftroggelen, met naam en toenaam. Een geweldige atleet, die zijn dopinggebruik niet verzwijgt, maar er wel direct aan toevoegt dat anderen zoals met name Carl Lewis er door klasse justitie steeds onderuit kwamen. Hij offert een aantal vrienden voor het leven op aan juristen die hem van de ene in de andere valkuil helpen en dat is zeker voor iemand die binnen 10 seconden de 100 meter moet afleggen dodelijk.   Met het materiaal van nu, de pakken en de veerkrachtige schoenen, een beperkt programma, zou hij een waardige tegenstander zijn voor Usain Bolt, de andere Jamaicaan die zoveel meer doet met zijn talent. Het is Johnson die het zegt. Moeten we hem geloven?  

Malcolm dringt geen mening op, trakteert op smakelijke wetenswaardigheden, bijvoorbeeld Johnson die Maradonna van de doping af helpt. Een prettig leesbaar epos dat een inkijk geeft in het schimmige wereldje van de topsport waarin je sterke benen moet hebben om overeind te blijven en pure snelheid niet alleen maatgevend is. We zijn benieuwd naar het weerwoord van Lewis en de dopingautoriteiten. Die zullen toch uit hun schulp moeten kruipen bij zoveel aantijgingen. Johnson heeft zijn privéleven inmiddels weer op de rit.   

Hij gaf zo vaak het vertrouwen aan mensen die dat schaadden. In het geval van Philip Malcolm vergist hij zich niet. Prettig leesbaar, spannend waar het spannend moet zijn. Eigenlijk ook één grote aanklacht tegen racisme en de boze wereld; van mensen die de sprong voorwaarts maken ten koste van degenen die met een grote achterstand beginnen. Op z’n minst iets om over na te denken.