Alleen gelijkgericht Europa kan dreiging van buiten weerstaan
Ivo van de Wijdeven beschrijft in De Rafelranden van Europa hetgeen zich door de eeuwen heen rondom en in dit werelddeel afspeelt. Hij legt daarvoor Rusland, het Ottomaanse Rijk en Afrika onder de loep om in een afsluitend hoofdstuk de effecten ervan op Europa te meten. Gekoppeld aan een toekomstvisie.
De verschuivingen in de machtscentra rijgen zich aaneen. Een grootvorst van Moskou moet het in 1462 doen met 24.000 km²; aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog is dat uitgegroeid tot 13.500.000 km². Van tsarisme naar communisme en een Poetin die handelt in de sfeer van de traditie: het binnenland sussen met landje pikken over de grens. De veranderingen gaan snel. Zo is de Russische toenadering tot Turkije die nog even opflakkert in een hoofdstuk inmiddels volledig achterhaald. Het Ottomaanse Rijk loopt Europa voor de voeten. Het handhaaft zich van 1299 tot 1922. De vorming van de staat Israël doet de Arabieren de rijen sluiten, maar niet voor lang.
Uiteindelijk verdringen Amerika en Rusland als de nieuwe heersers Europa uit het gebied. De democratie krijgt weinig kans: het Midden Oosten blijft een kruitvat. De eeuwig durende strijd tussen Islam en Christendom. Bijna 13 miljoen Afrikaanse slaven naar Amerika, een Belgische koning die aan rubberwinning 10 miljoen(!) mensen slachtoffert. Katholieken en protestanten die elkaar de tent uitvechten. Snevend kolonialisme. De vorming van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal als voorbode van de Europese Unie onder druk. De oorspronkelijke zes die nu de grenzen weer deels sluiten.
Historicus en analist Van de Wijdeven verdient een compliment voor de wijze waarop hij de wereldgeschiedenis in 300 bladzijden helder neer zet, dwarsverbanden laat zien en duidelijk maakt dat het nu in de geopolitiek nooit is los te zien van het toen. Daarvoor moet veelvuldig van het ene in het andere tijdsgewricht worden gesprongen.
De complexe materie neergezet in fraaie volzinnen met oogstrelende metaforen. Een voorbeeld: 'De Europese Unie is een fris behang over een oneffen muur met vochtplekken. Beginnend in West-Europa en rol voor rol opgeschoven in oostelijke richting.' Even verder bladdert het behang af als gevolg van het vluchtelingenvraagstuk.
De auteur doet zich kennen als een Europeaan van het zuiverste water. Eén die in verdere integratie van Oost Europa de enige weg ziet om de sterk toegenomen dreiging aan de randen het hoofd te bieden. De analyse van waar dit Europa voor staat is er één waarmee de lezer vooruit kan; of hij nu wel of niet gelooft in de Europese zaak. Een boek om op de plank te houden en er gebruik van te maken als er weer ergens in de wereld een brand uitbreekt. Het blust voorbarige conclusies.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Dick Van der Veen
Gesponsord
Aan het lot kun je niet ontsnappen ... of wel?
Intermezzo is een prachtige roman over broers en geliefden, van dé literaire stem uit Ierland.
Door de late middeleeuwen letterlijk aan te raken blaast Van Loo ons verre verleden meer dan ooit nieuw leven in.
Een ode aan de Hollandse keuken en de smaak van thuis.
Meer dan 200 recepten voor de kerstdagen.
Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Het leukste cadeau voor iedereen: lol verzekerd!
Toine Heijmans neemt zijn lezers mee naar de uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis.
Een roman over iemand die floreert als onderzoeker, maar zich het comfortabelst voelt als ze zelf in de schaduw blijft
In Lijtje deelt Harmen van Straaten ontroerende, grappige en herkenbare verhalen over zijn dementerende moeder.
De schitterende beelden en poëtische teksten vertellen het verhaal van een bijzondere vriendschap, tussen het meisje en de drie dieren.
Een magisch coming-of-age-verhaal over een jongen die zijn eerste weekend zonder zijn ouders doorbrengt. . . en een leeuw die op hem komt passen.
Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Deze nieuwe fase kan er een zijn van vreugde, vervulling en verdieping.
De Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
De auteur van Het meisje in de trein is terug! Ligt de waarheid op het eiland begraven?
Kenia, 1926. De jonge Ivy staat voor grote uitdagingen. Ondertussen is Ranjana, een jonge Indiase vrouw, op de vlucht.
Een nieuwe, inclusieve geschiedenis van het vroegst bewoonde continent van de wereld.
Een prachtig overzicht van de liefdespoëzie, van de vroege middeleeuwen tot nu
Hoe kunnen we ons een weg banen door dit alles?
Drie jaar geleden overleed haar beste vriendin, en sindsdien staat Erins leven stil.
Kenia, 1910. Als de jonge Ivory meereist met haar vader op safari, wordt ze onmiddellijk verliefd op het land en de natuur
