De verhuizer van iets naar niets
In De vlucht van Gilles Speksneijder dist M.M.Schoenmakers (1949) het verhaal op van een man zonder zelfvertrouwen, die een vergeefse zoektocht doet naar een losgeraakt schroefje van een friteuse. De onzekerheid krijgt er een stevige lading bij in de vorm van zijn benoeming tot assistent-verhuiscoördinator. Wat moet hij daar nou in vredesnaam mee aan?
De verhouding met zijn Madelief biedt hem weinig houvast. Als er al sprake is van gevoelens dan overheersen daarbij negatieve impulsen. Een man met de creativiteit van een buschauffeur die bij de nadering van ieder leeg bushokje krachtdadig op de rem trapt. Zijn leven is één neergaande spiraal. De verhuizing geeft een opeenstapeling van problemen te zien; de weinigen die hem tot steun kunnen zijn, vallen de een na de ander weg.
Wanneer een meisje op drift, breekbare Melaniem ingeschaald als kraakwacht, bij Gilles en Madelief intrekt, maakt dat de situatie voor hem er niet beter op, daar waar het ‘t leven van haar verrijkt. In het finale stadium van de verhuizing krijgt Gilles de status van voetveeg aangemeten: letterlijk en figuurlijk, want hij mag het oude pand bezemschoon opleveren.
Schoenmakers beschikt over de creativiteit om de aangeschakelde somberte appetijtelijk te maken. Niet door wat hij opschrijft, maar door de manier waarop hij dat doet. Dat sterk beeldende vermogen doet de lezer genieten en weerhoudt hem van bladzijde tot bladzijde om de negatieve spiraal aan de auteur te laten. Je kunt gewoon pennen dat een gedachte je even losmaakt van pessismisme, je kunt ook schrijven dat zich over ’s mans gedachten de glans van nieuwe kansen spreidt.
In de roman De Wolkenridder maakt hij er indruk mee op de jury van de Libris Literatuur Prijs, die hem op de longlist plaatst. Hij verstaat de kunst om stijve Nederlandse woorden te smeden tot een smakelijk literair geheel. Sfeervolle karaktertekeningen verhogen het leesplezier. De scheutjes fijnzinnige humor halen het neerslachtige van de triest trekkende treurnis. Sarcasme tovert een besmuikte lach om de lippen wanneer Schoenmakers zijn leest beroert. Zo in de geest van: ze kent twee halfjaarlijkse uitjes: één met bloemen in de hand naar het graf van een ver weg gelegen graf van moeder ven één naar het verzorgingshuis waar vader al lang geen begrip meer heeft van tijd en plaats.
Schoenmakers sloot in 1998 een serie van vijf Surinaamse romans af om pas 17 jaar later als Wolkenridder een comeback te maken. Hij neemt er de tijd voor, tijd die goed is besteed, waarvan nu dit boek een bewijs vormt. Het ‘ach gut’ zegt zoveel meer als het verpakt wordt in zulke bloemrijke taal. Dan is de stille kracht, de verhuizer van iets naar niets, ineens spraakmakend. Een schrijfstijl die beklijft.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Dick Van der Veen
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
