Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Pijnlijke ontwikkeling van moderne geneeskunde

Dick Van der Veen 14 oktober 2015

Het is nauwelijks te bevatten dat mensen nog maar anderhalve eeuw geleden zonder verdoving, met een snauw en een grauw als toegift, en plein public operaties ondergingen. De tijd van patiënten als objecten, waarop al dan niet geschoolde artsen hun ‘vaardigheden’ konden botvieren. Gevoelloos, maar dan alleen aan hun kant, want de mensen op de snijtafel leden verschrikkelijke pijnen.

Een man die zich er met hart en ziel tegen verzette was de Amerikaan Thomas Mütter. Wees op zijn zevende jaar, nooit los van (long)klachten met later eraan toegevoegd een stevige scheut jicht. Wellicht daardoor begaan met de medemens die hij zoveel mogelijk leed wilde besparen bij zijn vakkundige ingrepen. Zijn medische mirakels, het durend gevecht tegen de onverschilligheid van menig collega, tegen onhygiënische toestanden, staan centraal in het boek van Cristin O’Keefe Aptowicz, die met dit werk bewijst dat ze naast fictie en poëzie ook met non-fictie over de baan kan. Ze maakt met Dokter Mütters Medische Mirakels de opmars van de geneeskunde voor een breed publiek toegankelijk. Mütters strijdbaarheid tegen onnodig leed en de houding van ‘zo is het nu eenmaal’ raakt medicus en leek.

Als chirurg van het Jefferson Medical College levert hij wezenlijke bijdragen aan de progressie van de artsenij. Wat een moeite het hem kost om dokters te overtuigen van het nut om gereedschap te steriliseren, om door God gewilde beproeving uit te bannen en toepassing van ether aanvaard te krijgen. Mütter haalt zijn basiskennis uit Europa, met name Parijs en voegt daar als tweehandig chirurg zijn eigen vindingrijkheid aan toe. Hij verstaat als geen ander de kunst om studenten te boeien met prikkelende colleges en het tonen van bizarre vergroeiingen. Ze vormen met elkaar een rariteitenkabinet en vormen na zijn dood de basis voor een museum te zijner nagedachtenis. Vele jonge artsen vinden er de opmaat in voor verfijning en vervolmaking. De auteur geeft een prachtige beschrijving van de intense inspanningen die Mütter verricht om kille medische handelingen gevoel voor menswaardigheid mee te geven. Doorspekt met humor die zelfs het opdissen van bizarre operaties ook voor de lezer met schrikbeelden verteerbaar maakt. Een medicus, onbaatzuchtig tot op het bot, als we ons deze metafoor mogen permitteren.

Een menselijke dokter, maar tevens een ijdeltuit. In alle opzichten een heer. Wat jammer dat er bij de vertaling enkele fouten zijn binnen geslopen. Op bladzijde 152 is het eerst Tliacotius en vervolgens Taliacotius. Op bladzijde 181 xuiden daar waar zuiden wordt bedoeld. Kun je dit wegwuiven als schoonheidsfoutjes, dat geldt niet voor het vergrijp met leeftijden. Daar waar men Mütter in het voorwoord 48 jaren meegeeft, laat men hem 300 bladzijden verder als 47-jarige uit het leven stappen. Een medisch wonder waarvoor de excellente arts zelf ook geen verklaring zou hebben kunnen geven.

Wat beklijft is een helder epos over de hobbels en valkuilen die de geneeskunde moest nemen om de huidige status te bereiken. Chapeau voor degenen die daarin een voortrekkersrol vervulden en een schrijver die dat zo voortreffelijk onder woorden brengt. Wars van sensatie, de focus gericht op inzichtelijkheid en de voorname rol die de jonge leergierige chirurg speelde bij de ontwikkeling van de moderne geneeskunde. Wetenschap op de ontbijtttafel.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Dick Van der Veen

Gesponsord

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!