Krachtig boek over (gender)identiteit en maatschappij

Dit was voor mij (als non-binair persoon, maar ook verder) een zeer aangrijpend en herkenbaar boek. Het is een boek dat ik haast zelf geschreven zou kunnen hebben, ware het niet dat mijn schrijfvaardigheid het wellicht niet haalt bij die van Mariken Heitman en ik niet genoeg verstand heb van groenteteelt ;-) . In mijn enthousiasme kan ik een heel boek over dit boek schrijven, maar ik zal hier maar kort ingaan op de punten waarom ik dit boek zo sterk vind.
1) Het gaat over de zogenaamde civilisatie van de mens die vanaf dat mensen boeren werden de natuur steeds meer in haar macht wilde krijgen, wilde temmen en er nu van overtuigd is dat dat is gelukt; over de groteske naïviteit en hoogmoed van de mensheid en haar destructieve kracht. En over de wens dit weer recht te trekken.
2) Het gaat over de zogenaamde civilisatie van de mens die met haar 'intelligentie' meende in te zien dat zij de mensen dient in te delen in man en vrouw (niet alleen als lichamen maar ook als Idee) en daarmee een groot deel van de mensheid (en misschien wel een deel van ieder mens) onwettig, ongeldig, onwenselijk en eigenlijk non-existent heeft verklaard. En over de wens de verstrengeling van (gender)identiteitsgevoel en een dwingende maatschappij weer te ontstrengelen.
3) Het motief van de erwt die de hoofdpersoon weer terug wil brengen in haar sterke oorspronkelijkheid en terug wil geven aan de natuur ('en dat is pas het begin') is een sterk beeld waarin de schrijfster beide voorgaande thema's perfect in verwerkt.
4) De stijl heeft veel weg van het door mij zo geliefde 'new weird' - postmodern, en iets dat ik neo-cosmicistisch zou willen noemen: de mensheid beschouwen van buitenaf, vanuit de natuur om de mens heen en/of vanuit het universum waardoor de hoogmoed, hypocrisie, maar ook onbeholpenheid van de mens zo goed naar voren komt. (Op de achterflap wordt het 'surrealistische zoektocht' genoemd, maar dat is het niet, het is juist zeer reëel - wellicht wordt hier het idee van de wormmaan bedoeld, de heilige steen en de wormen, maar dat zijn duidelijk symbolische beelden, geen surreële.)
5) Het boek is natuurlijk erg actueel, nu genderidentiteit én verstoring van de natuur (ecologie, klimaat, milieu) steeds meer aandacht krijgen, maar helaas daarbij ook steeds de xenofobie en de schijnveiligheid van conservatisme duidelijk naar voren komt.
6) Ondanks dit alles (of juist hierdoor) blijft het boek toch zachtaardig, de hoofdpersoon zelf niet verheven boven de rest, maar iemand die ook diens eigen plaats kent.
Ik heb het boek wellicht vooral vanuit mijn eigen ervaringen en ideeën gelezen, en wellicht zit er nog veel meer in of zien andere lezers het anders. Maar dat is een reden om het juist te lezen - het is een boek dat je hoe dan ook aan het denken zet.