Last van liefde voor elkaar

Twee maanden te vroeg schenkt een jonge vrouw het leven aan een eeneiige tweeling: Mathis en Thomas. Al snel blijkt dat de jongens zich totaal verschillend ontwikkelen. Er is iets mis met Thomas. Wegens zuurstofgebrek bij de geboorte heeft hij ernstig hersenletsel opgelopen. Hij is spastisch en aan een rolstoel gebonden. Mathis groeit daarentegen op tot een gezonde volwassen man. Als fotograaf reist hij de hele wereld over terwijl Thomas zijn dagen slijt in een kamer in een zorginstelling.

In De tweelingparadox volgen we de jongens op hun weg naar zelfstandigheid. Vanaf de eerste jaren bij hun excentrieke moeder op het Friese platteland tot aan hun volwassen levens. Op directe en humoristische wijze gaat Nowelle Barnhoorn (1986) geen enkel onderwerp uit de weg. Schuldgevoel, boosheid, verliefdheid en seks passeren allemaal de revue. Lukt het de zoons om zich los te maken van de hechte drie-eenheid die zij samen met hun moeder vormen? En hoe gaat een bezorgde moeder om met haar twee zo verschillende, maar allebei kwetsbare kinderen?

Als tweelingbroers zijn Thomas en Mathis onlosmakelijk met elkaar verbonden. Deze wederzijdse afhankelijkheid is zowel mooi als beklemmend. Als gezonde helft van de tweeling dient Mathis als referentiekader. Hoe meer hij kan, hoe duidelijker het wordt wat Thomas allemaal niet kan. Tegelijkertijd is het Thomas die op de onverdeelde aandacht van iedereen kan rekenen. Alle ogen zijn altijd automatisch op hem gericht. Als volwassenen zijn de rollen omgedraaid. Mathis treedt meer naar buiten, terwijl de wereld van Thomas steeds kleiner wordt.

Barnhoorn schrijft met scherpte. Haar observaties over de onhandige manier waarop de samenleving omgaat met mensen met een beperking zijn confronterend en komisch tegelijk. Zo wordt Thomas door vreemden veelal compleet genegeerd of juist op handen gedragen. Op de eerste schooldag van de jongens gebeurt er het volgende:

"Alsof er een oorlogsveteraan binnenkwam, zo weken niet alleen kinderen maar ook ouders vol ontzag uiteen toen hij erlangs moest en werd er haastig voor gezorgd dat hem geen jassen of tassen in de weg lagen. En die belangstelling hield in onverminderde mate aan, ook toen het einde van het jaar al bijna in zicht was. Waar het nou precies aan lag wist ik niet. Van zijn flitsende praatjes hoefde hij het niet te hebben."

De tweelingparadox is een liefdevol verhaal over een beschermende moeder en haar twee zonen. Alle drie proberen ze hun eigen leven op te bouwen. Onafhankelijk van elkaar. Toch blijkt het verantwoordelijkheidsgevoel dat de gezinsleden ten opzichte van elkaar voelen altijd onderhuids aanwezig. Met humor en directheid beschrijft Barnhoorn de weg die moeder en zoons afleggen, vol moeilijke keuzes en onhandige situaties. Onderweg komen zowel de kwetsbaarheid van de ogenschijnlijk sterke Mathis én de onbekende krachten van de kwetsbare Thomas tot uiting.