Het vergeten leed dat Sinti heet
Over de vervolgingen van zigeuners is, in vergelijking tot die van de joden, nog niet zoveel geschreven. Toch hebben in Europa ruim een half miljoen zigeuners de Tweede Wereldoorlog niet overleefd. Waarom weten wij hier dan zo weinig van af? En waarom duurde het tot het jaar 2000 voordat onze minister-president een officieel excuus maakte voor de wijze waarop zigeuners tijdens en na de Tweede Wereldoorlog zijn behandeld? Zowel de joden als zigeuners werden niet bepaald met open armen ontvangen bij terugkeer uit de concentratiekampen. Eigendommen waren spoorloos verdwenen en de opvang was slecht geregeld. Veel joden waren echter goed opgeleid, mondig en geïntegreerd in de Nederlandse maatschappij. Zij brachten zelf hun leed de buitenwereld in. Roma en Sinti daarentegen konden veelal niet lezen en schrijven en waren onwetend. Het paste ook niet bij de zigeunercultuur hun ellende met buitenstaanders (die hen vaak als uitschot behandelden) te delen. Inez van Loon doet een boekje open over deze vergeten Holocaust.
In Mijn zusje volgen we twee verhaallijnen. Het verhaal van Perla speelt zich vlak voor en tijdens de oorlog af. Het verhaal van Marla in 1957.
Perla reist met haar Sinti-familie door Duitsland. Met paard en wagen rijden ze van stad naar stad om met venten, handlezen en muziek hun brood te verdienen. Wanneer het in Duitsland niet meer veilig is trekken ze verder. Via België komen ze in Limburg terecht. Hier gaat het enige tijd goed, maar dan wordt de familie gedwongen om naar een verzamelkamp voor zigeuners te gaan. Tijdens een razzia wordt Perla’s familie gevangen genomen. Baby Kriepela blijft moederziel alleen achter in een ziekenhuis.
Op dertienjarige leeftijd krijgt Marla te horen dat ze geadopteerd is. Marla zit vol vragen. Wie is ze eigenlijk? Een joods meisje? Een zigeunermeisje? Heeft iemand van haar familie de oorlog overleefd? Marla hoopt dat een oude kloosterzuster haar kan helpen.
Het boek is bestemd voor lezers van tien jaar en ouder en het bestaat uit 38 korte hoofdstukken. Met zijn 310 bladzijden is het boek misschien best dik, maar laat je hierdoor vooral niet afschrikken. Het verhaal is zo boeiend dat je het uit hebt voordat je er erg in hebt. Wel komen er veel onbekende woorden voor in het boek. Veelal zijn dit woorden die met de Sinti-gebruiken te maken hebben. Achterin het boek worden al deze woorden toegelicht. Hier vind je ook een hoofdstuk met informatie over de vergeten Holocaust van de Roma en de Sinti.
Het boek is ontzettend interessant. Je leert niet alleen veel over de oorlog, maar ook over de eeuwenoude tradities en gebruiken van de Sinti. Op school is het boek prima te gebruiken bij de lessen over de oorlog of over discriminatie. Helaas wordt deze bevolkingsgroep nog steeds gediscrimineerd. Onbekend maakt nu eenmaal onbemind. Misschien kan dit boek er aan bijdragen dat wij de zigeunercultuur leren kennen en waarderen.
Er staan geen illustraties in het boek, maar op de facebookpagina van het boek staan veel foto’s die bij het verhaal aansluiten. Op de voorkant van het boek staat een foto van een meisje dat in een ruit kijkt. Toen ik een elfjarige lezer vroeg of zij wist wie dit meisje was, antwoordde zij dat het Marla was. “Marla zit achter in de auto op weg naar het klooster en ze heeft een telefoonnummer op haar arm geschreven”. Zelf zie ik er Perla in. Na de bevrijding keert zij (helemaal alleen) met de trein terug naar Nederland. Op haar arm staat haar kampnummer getatoeëerd. Waarom zien wij, volwassenen, meteen de trieste kant? Wat is het toch fijn om met kinderen over boeken te praten. Wat kunnen we veel van hen leren!
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Edith Tinga
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
