Oorlogstrauma

Een ontroerend verhaal over schuldgevoelens, bindingsangst, eetstoornis, onbegrip, gemis en andere gevolgen van een alles vernietigende oorlog. De foto op de cover van het boek is wat misleidend. Op veel bekende oorlogsromans staan mensen met een koffertje afgebeeld. Dit koffertje staat symbool voor vluchten. Vluchtelingen van toen en nu proberen zoveel mogelijk van hun dierbare spullen in hun koffertje te stoppen. Ik las in enkele recensies dat dit boek niet aan de verwachtingen van de lezers voldeed. Dat is erg jammer, want het is een prachtig verhaal. Het verhaal van concentratiekamp overlever Peter is (helaas) nog steeds actueel. Hoewel het al tientallen jaren vrede is, is de oorlog voor Peter nog steeds niet voorbij. Peter blijft een vluchteling. Om niet met zijn gevoelens en herinneringen geconfronteerd te worden, vlucht Peter nu in zijn werk…

Het boek is verdeeld in drie stukken. In de jaren 60 wordt de Joodse Peter opgevangen door zijn familie in Amerika. Ze hebben geen idee wat hij heeft meegemaakt. Zijn oom noemt Peter een slappeling, omdat hij zijn vrouw Masha en hun twee kleine dochtertjes niet heeft kunnen te redden. Zijn oom en tante roepen tegenstrijdige gevoelens bij Peter op. Aan de ene kant helpen ze hem. Ze financieren Peters restaurant die de mooie naam Marsha draagt. Aan de andere kant profiteren ze financieel van hun neef. Ze misbruiken zijn verhaal bij het werven van fondsen voor allerlei projecten in Israël. Projecten waar Peter zelf niet achter staat.

Het tweede deel speelt zich af in de jaren 70. We maken kennis met June, Peters nieuwe vrouw. Omdat Peter nog steeds in het verleden leeft en zijn gevoelens niet met zijn June kan delen, zie je zijn huwelijk verslechteren.

Het derde deel speelt zich af in de jaren 80. Peters dochter Elsbeth staat hier centraal. In dit deel komt heel goed naar voren hoe onverwerkte oorlogstrauma’s doorgegeven worden op de volgende generatie. Omdat Peter door zijn oorlogsverleden altijd dwangmatig met eten bezig is geweest, ontwikkeld Elsbeth een eetstoornis. Ook heeft hij moeite om zijn liefde voor haar te uiten. Peter dreigt opnieuw zijn familie te verliezen.

Ook in Nederland zijn er veel kinderen en kleinkinderen die problemen ondervinden door het oorlogsverleden van hun ouders en grootouders. Het is goed dat er, 80 jaar na de bevrijding, nu eindelijk serieus aandacht aan deze doorgegeven trauma’s wordt besteed.