Van dienstmeisje tot uitgever

'Een nieuw leven' is het tweede deel van de historische Scandinavische serie 'Het Zweedse lot' van Katarina Widholm. In het eerste deel, 'Met hart en ziel', maakten we kennis met hoofdpersoon Betty, een jong en sympathiek dienstmeisje. Betty is in dienst bij een huisarts en zijn snibbige vrouw. Betty is tot haar oren verliefd op de Joodse Martin, een literatuur docent op de universiteit. Omdat de Tweede Wereldoorlog uitgebroken is, vlucht Martin weg uit Zweden. Wat hij niet weet, is dat zijn achttienjarige vriendin zwanger is. Gelukkig biedt de zoon des huizes, Carl-Axel aan om met Betty te trouwen. Betty wordt zo een enorm schandaal bespaard en Carl-Axel kan door dit huwelijk zijn homoseksualiteit verbergen.

We zijn nu vier jaar verder. Betty heeft een nieuw leven opgebouwd in Stockholm. Van een jong en naïef meisje is ze uitgegroeid tot een verstandige vrouw en zorgzame moeder. Het leven van de inwoners van Stockholm wordt steeds meer beïnvloed door de oorlog. Voedsel en kleding zijn op de bon en veel jonge mannen worden opgeroepen om hun dienstplicht te vervullen. In vergelijking met anderen leeft Betty in luxe, maar ook zij heeft haar problemen. Carl-Axel heeft een drank- en alcohol probleem. Hij heeft zich in de schulden gewerkt, blijft soms weken weg van huis en is erg onvriendelijk tegen Betty. Betty werkt fulltime op de uitgeverij van de oom van Carl-Axel. Het is een heerlijke baan, maar Betty vindt het moeilijk om haar werk met het moederschap te combineren. En dan is er nog altijd het gemis van Martin. Waarom heeft hij haar niet geschreven? Wat is er met hem gebeurd? Wanneer goede vriend Olof aanbiedt om Martin op te sporen, krijgt Betty weer hoop. Zullen Betty en Martin weer worden herenigd? Of is Martin verder weg dan ooit?

Het verhaal is een mustread voor boekenliefhebbers. Hoofdpersonen Betty en Martin zijn beide verwoede lezers. Betty brengt menig uurtje door in haar heerlijke leesstoel. In hun brieven bespreken ze de boeken die ze hebben gelezen. Er komen tientallen titels van klassiekers voorbij. Betty heeft een eigen uitgeverij en boekwinkel en in haar appartement een heuse bibliotheek. Dat laatste zou ik ook best willen!

Net als bij het vorige boek heb ik weer ontzettend genoten van het verhaal. De schrijfstijl van Widholm bevalt mij erg goed. Ik hoop dat we in het volgende deel wat meer zullen lezen over de betrokkenheid van Zweden bij de oorlog en de invloed die de oorlog had op de bevolking. We leerden op school dat Zweden neutraal bleef tijdens de oorlog, maar in dit boek worden vele jonge mannen opgeroepen voor het leger. Ook Betty’s goede vriend Olof. Wat deden deze jonge mannen allemaal? Duizenden dienstplichtige Zweedse mannen sloten zich aan bij de Finse strijdkrachten. Hier lezen we niets over. Waren hier ook kennissen van Betty bij? De schoonvader van Betty was een aanhanger van Hitler, maar werkte ook als legerarts. Ook hierover had ik graag wat meer gelezen.

De Zweedse titel van het boek is 'Värma händler' (warme handen). Ik vind dit erg passend. In het boek wordt veelvuldig geklaagd over koude handen en worden ze in lekkere warme moffen gestoken. Maar de handen zeggen zoveel meer. Wanneer Betty en Martin elkaar voor het eerst na lange tijd weer ontmoeten verwarmt hij haar ijskoude handen tussen zijn warme handen. Dit lijkt op liefde, maar Martins gedrag en woorden zijn koel en kil. Wanneer Olof haar de liefde verklaard zijn zijn woorden mooi en oprecht. Wanneer hij haar handen beet pakt, voelt hij dat ze warm en zacht zijn. Olof zeg: ‘Betty! Betty met de warme handen.’ Betty wijst de man af omdat haar hart nog steeds bij Martin ligt. Maar wij als lezers voelen bij deze scéne meteen dat Olof de ware voor haar is. Wanneer Betty klaar is voor een nieuwe stap in haar leven herhaalt Olof deze zin opnieuw.

Ik had in het eerste deel al meteen een klik met de Betty. Ik vond het moedig dat ze op zo'n jonge leeftijd haar dorpje verliet om in de grote onbekende stad Stockholm te gaan werken. Ik bewonderde haar kookkunsten, vond haar betrouwbaar en zeer sympathiek. Die laatste twee eigenschappen kregen in dit deel een deukje. Ik begrijp het niet dat de schrijfster Betty in dit tweede deel vrijwillig het bed liet delen met een man die ze eerder verafschuwde. Die haar lastig viel en waar ze bang voor was. Dit paste totaal niet bij het beeld wat ik van Betty had. Als ik een van haar proeflezers was geweest, had ik haar gesmeekt een paar hoofdstukken te herschrijven! Ik hoop dat uitgeverij Boekerij ook het derde en vierde deel van de serie uit zal geven. Ik kan haast niet wachten om te lezen hoe het verder met Betty gaat. Het is prachtig om te zien hoe een eenvoudig en arm dienstmeisje door hard werken en met veel wilskracht haar dromen waarmaakt.