Onderduiken in een circus

Het zestienjarige Scheveningse meisje Noa raakt zwanger van een Duitse soldaat. Wanneer haar harteloze vader haar de deur wijst, vertrekt ze naar Duitsland. Hier neemt ze deel aan het Lebensbornprogramma. Omdat haar kind niet de ideale Arische trekjes vertoont, wordt het van haar afgenomen en komt ze voor de tweede keer op straat te staan. Ze krijgt een baantje als schoonmaakster op een station. Wanneer ze op een dag een wagon vol baby’s ontdekt, besluit ze in een opwelling een kind te redden. Omdat het niet veilig is om op het station te blijven, vlucht Noa samen met de kleine Leo weg. Voor de derde keer in korte tijd staat Noa op straat.

De Joods-Duitse Astrid komt uit een circusgeslacht. Tijdens een optreden wordt ze verliefd op een Duitse soldaat. Na enkele jaren huwelijk worden Erich en Astrid gedwongen te scheiden. Astrid keert terug naar haar familie in Darmstadt, maar het gezin blijkt te zijn verdwenen. Net als Noa wordt ook Astrid opgenomen in het circus van Herr Neuroff. Het circus blijkt een schuilplaats te zijn, onder het personeel blijken meerdere Joden en vluchtelingen te zitten.

De ervaren Astrid krijgt de opdracht Noa op te leiden tot trapezewerkster. In eerste instantie staat Astrid hier wat vijandig tegenover, maar al snel ontstaat een hechte vriendschap. De vrouwen weten elkaars levens niet alleen in de piste, maar ook in de wereld buiten de circustent te redden.

Het prachtige en ontroerende verhaal is gebaseerd op waargebeurde feiten; er heeft echt een circus bestaan die fungeerde als onderduikplaats. Verder krijg je een goed beeld van het circusleven in die tijd. De karakters van de twee moedige hoofdpersonen zijn heel goed omschreven en als lezers sluit je de twee direct in je hart. Toch rammelt er nog wel het een en ander aan het verhaal. Dat is erg jammer. Ten eerste bestond de naam Noa in die tijd nog niet in ons land. Ook was het ongeloofwaardig dat een Nederlands meisje tijdens de oorlog alleen naar Duitsland afreist. Was er niemand in haar familie of omgeving die haar op kon vangen? Hoe wist Noa af van het Lebensbornprogramma? Ook vond ik het ongeloofwaardig dat een vrouw van dik in de negentig (een van de twee meisjes overleeft de oorlog) in haar eentje van Amerika naar Parijs reist om een tentoonstelling over het circus te bekijken. Waarom nam ze haar twee kinderen niet mee? Ze hadden zo’n goede band samen. De twee kinderen wisten dat hun wortels bij dit circus lagen. Een bezoek van hun drieën had als een mooie emotionele afronding van haar leven (en ook van dit boek) kunnen zijn.