Mooi geschreven, maar mist spanning

De stalen Madonna begint met de moord op filmproducent Lloyd Bloom. Bloom is bezig met de film Highway to Hell. Hij is één van de zeven namen op een verzekeringspolis. Gebeurt er iets ernstigs met één van hen, dan moet de verzekeraar er financieel zorg voor dragen dat de film alsnog afgerond wordt. Omdat het om een bedrag van drie miljoen dollar gaat, is de verzekeringsmaatschappij er alles aan gelegen om vast te stellen dat Blooms dood veroorzaakt is door iemand die aan de film meewerkt. In dat geval hoeven ze niet te betalen. Leo Berliner wordt namens de verzekeringsmaatschappij op onderzoek uitgestuurd. Hij kent de Hollywood-scene als geen ander, maar wil er sinds de moord op zijn geliefde Rebecca eigenlijk niks meer mee te maken hebben. Dat Leo de opdracht aannam, was niet alleen omdat het een eenvoudige opdracht leek, en er dus snel geld te verdienen viel, maar vooral om de moordenaar van zijn Rebecca te vinden.  

Ate de Jong regisseerde, schreef en produceerde vele films. Geen onbekende dus in de filmwereld, het decor van dit boek. Hij deelt zijn kennis en ervaring met het maken van films in dit verhaal, maar blijft veelal hangen in clichés. Een norse regisseur met een enorm ego, stoere stuntmannen, naïeve runners en een wereldje waarin niemand elkaar wat gunt. Geen nieuwe, verrassende kijk op de filmwereld, maar een bevestiging van het beeld dat iedereen heeft. Een thriller is natuurlijk ook niet bedoeld om onthullingen te doen, maar door de vele clichés komt het verhaal niet boven het gemiddelde uit. Waar een thriller wel in uit moet blinken is spanning. Het verhaal bevat alle basiselementen, zoals moord, gokken, machtsspelletjes, bedreigingen en maffia, maar helaas, De stalen Madonna wordt nergens echt spannend.

Waar Ate de Jong zonder meer in uitblinkt is zijn filmische manier van schrijven. Hij schrijft bij wijze van spreken niet in woorden, maar met beelden. Iedere gebeurtenis, iedere locatie en iedere gedachte wordt in detail beschreven zodat je het bijna voor je ziet. Veel ruimte voor je eigen fantasie blijft er hierdoor niet over, maar dat is niet erg. De Jongs beschrijvingen zijn een genot om te lezen, je waant je ter plekke, zoals bij de uitvoerige beschrijving van de straat van Blooms nieuwe huis.

Er is nog geen aangelegde weg en geen straatverlichting. Okerkleurige poeder zweeft, losgewoeld door de wind, vlak boven de grond, hecht zich aan de joshua trees, de bovengrondse telefoondraden, de zeven geteerde opritten, de bodem van zes lege zwembaden en het klontert tot drab in het water van Blooms diamantvormige zwembad, de enige die wel vol is.

Mocht je tussendoor de draad van het verhaal kwijt zijn, dan is dat niet erg. Leo schrijft namelijk brieven aan zijn dochter, waarin hij uitvoerig vertelt wat hij gedaan heeft. De brieven zijn dus een handige samenvatting, maar De Jong geeft hiermee ook vorm aan het karakter van Leo, die een ruwe bolster met een blanke pit is. Want waar Leo vooral de slimme, zelfverzekerde en harde onderzoeker namens de verzekeraar is als hij met anderen praat, leren we hem in de brieven vooral als een liefhebbende vader kennen. Dit contrast in Leo’s karakter komt vaker voor. Hij gedraagt zich als een stoere man als hij bij zijn flirt Circe is, maar over zijn hulpje Billy ontfermt hij zich als een vaderfiguur.

Al met al is De stalen Madonna een aardig thrillerdebuut, het laat De Jongs schrijverstalent zien. Niet door de spanning in het boek, maar omdat het zo mooi geschreven is.